Τρίτη 26 Μαρτίου 2019

Δεν αγωνίστηκα όταν ήμουν νέος και η αμαρτία μου με κυρίευσε (ιστοσελίδα Προσκυνητής)

Δεν αγωνίστηκα όταν ήμουν νέος και η αμαρτία μου με κυρίευσε. Μπήκε μέσα στην ψυχή μου το κακό και διαπότισε όλο μου το είναι. Έφθειρε όλη την ύπαρξη μου. Και τώρα τι να κάνω; Η ηλικία μου προχωρεί, οι μέρες μου λιγοστεύουν, η θέληση μου κάμπτεται, θέλω και δε μπορώ να απαλλαγώ. Προχωρώ μπροστά αλλά και αδιόρθωτος μένω. Μετανοώ αλλά και πάλι αμαρτάνω . Κλαίω και ζητώ συγχώρηση αλλά πάλι στα ίδια μένω.Κυριευμένος από τα πάθη, φορτωμένος από την ενοχή, «πεπραγμένος υπό την αμαρτία» και βασανισμένος από τα κακά μου καταφεύγω σε εσένα.
Όχι δεν απελπίζομαι, δεν ολιγοψυχώ, δεν τα χάνω μπροστά σε τόσες κακουχίες.
Πιστεύω στη δύναμη σου και ελπίζω στην ευσπλαχνία σου. Αρπάζομαι από την αγάπη σου και σου ζητώ να με σώσεις.
Θεέ μου…Θεέ μου…δεν με λυπάσαι; Δεν με συμπονείς; Ενα θαύμα Κύριε μου κάνε και εσύ για μένα, ένα σωτήριο θαύμα.
Και θα σωθώ, θα λάβω από εσένα την απαλλαγή μου, τη λύτρωσή μου και τη σωτηρία μου. Αμήν

Η επιτυχία και η αποτυχία της Επανάστασης του 1821

Όταν μελετά κανείς την Επανάσταση του 1821, τόσο την προετοιμασία της, όσο και τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, με τα αποτελέσματά της, τότε παρατηρεί ότι πράγματι επικρατούσαν δύο τάσεις. Η μία αναφερόταν στην απελευθέρωση του Ρωμαίικου και σαφώς κυοφορείτο μέσα στην παράδοση του Γένους μας, και η άλλη αναφερόταν στην απελευθέρωση και συγκρότηση ενός κρατιδίου του οποίου τα όρια θα ήταν περιορισμένα και βέβαια διαπνεόταν αυτή η τάση από τις αρχές του δυτικού Διαφωτισμού. Σαφώς η πρώτη τάση εκφραζόταν από εκείνους που διαπνέονταν από το πνεύμα που καλλιεργούσε η Ορθόδοξη Εκκλησία, ενώ η άλλη εκφραζόταν κυρίως από τους διαφωτιστές. Μέσα από αυτό το πρίσμα μπορούμε να κάνουμε λόγο για επιτυχία της επανάστασης του 1821, ότι απελευθερώθηκε μια επαρχία της παλαιάς Ρωμαϊκής - Ελληνικής Αυτοκρατορίας, και ταυτόχρονα για αποτυχία της επανάστασης, γιατί χάθηκε το Ρωμαίικο, το οποίο διασπάστηκε σε πολλά μικρά εθνικά κρατίδια.

Τελευταία διάβασα μερικές πολύ διεισδυτικές επισημάνσεις του εγκρίτου δημοσιογράφου κ. Αντωνίου Καρκαγιάννη πάνω στο θέμα αυτό. Αφού μελετά το τι ακριβώς έγινε κατά την διάρκεια της εθνικής αντίστασης και του εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα (1940-1949), ότι δηλαδή μια ντόπια πολιτική και ένοπλη ηγεσία, που είχε μια μειωμένη αντίληψη των πραγμάτων, “ήρθε αντιμέτωπη με πεπειραμένους πολιτικούς μηχανισμούς... και φυσικά ηττήθηκε η πρώτη...” συσχετίζει τα γεγονότα αυτά με το τι έγινε κατά την Επανάσταση του 1821 και παρατηρεί εύστοχα:

“Όλοι σχεδόν οι ιστοριογράφοι της Επαναστάσεως του 1821 έλκονται από τον πρωτογονισμό των καταπεταναίων και των καραβοκυραίων, πρωτογονισμός που αναμφισβήτητα χαρακτηριζόταν από ειλικρίνεια, αυθορμητισμό, στρατιωτική πανουργία, ηρωισμό και αυτοθυσία. Οι φυσικές αυτές αρετές δεν αναιρούν τον πρωτογονισμό τους, αντιθέτως τον υπογραμμίζουν.

Μπροστά σ’ αυτό τον ηρωικό έστω πρωτογονισμό, παραγνωρίστηκαν προσωπικότητες (και τώρα μόλις προσπαθούμε να τις ανακαλύψουμε) με εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά και αρετές, όπως ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, ο Ιωάννης Κωλλέτης, ο Μάουερ της αντιβασιλείας και ο μέγιστος όλων ο Ιωάννης Καποδίστριας. Αλλά και πολλοί άλλοι, που επί πολλά χρόνια λησμονήθηκαν στην γκρίζα περιοχή του “αντιδραστικού”, του “Φαναριώτη”, του “συμβιβασμένου”. Και όμως, αυτοί ήταν που γνώριζαν προς τα πού πήγαινε η επανάσταση και όχι ο Καραϊσκάκης που, στην αρχή, ήταν πεπεισμένος ότι ο πόλεμος γίνεται για... το αρματολίκι των Αγράφων!”.

Για την ολοκλήρωση ενός έργου απαιτείται η πείρα και πολιτική ευστροφία, αλλά και οι ηρωϊκοί αγώνες μερικών ενόπλων. Όταν οι δυο αυτές τάσεις δεν μπορούν να συνδυασθούν, τότε παρατηρείται αλλοίωση των αποτελεσμάτων. Το παρατηρούμε αυτό στην Επανάσταση του 1821. Ο τύπος των αγωνιστών της Επαναστάσεως ήταν ο τύπος που είχε διαμορφωθή από τις ενδογενείς δυνάμεις του Γένους μας, όπως το εξέφρασε η αυτοσυνειδησία της παραδόσεώς μας και το διαμόρφωνε η λεγομένη ελληνορθόδοξη Παράδοση, ενώ οι ιδέες της εθνικής– ελλαδικής ανεξαρτησίας προέρχονταν από τους δυτικούς διαφωτιστές. Σαφώς οι λεγόμενοι Φαναριώτες, γενικά το Οικουμενικό Πατριαρχείο, έβλεπαν τα πράγματα βαθύτερα, επεδίωκαν την ανασύσταση της Ελληνικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, όλοι αυτοί “γνώριζαν προς τα που πήγαινε η Επανάσταση”. Όμως δυστυχώς επεκράτησαν άλλες ιδέες, με αποτέλεσμα να ελευθερωθούν μερικά τμήματα της λεγομένης Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, αλλά να χαθούν άλλα σημαντικά τμήματα του ενιαίου Βυζαντινού-Ρωμαϊκού Κράτους, οπότε εξυπηρετήθηκαν τα δυτικά συμφέροντα της εποχής εκείνης, σύμφωνα με τα οποία έπρεπε να σχηματισθούν ανεξάρτητα μικρά εθνικά κρατίδια.

Ο π. Ιωάννης Ρωμανίδης θα παρατηρήση: “Οι Ρωμηοί επαναστάτησαν το 1821, δια να ξαναγίνη η Ρωμηοσύνη Κράτος με τον ρωμαίικον πολιτισμόν της που με υπερηφάνειαν και κάθε θυσίαν είχαν διαφυλάξει κατά τα σκληρά χρόνια της Τουρκοκρατίας, της Φραγκοκρατίας και της Αραβοκρατίας”. Φυσικά, αυτό επιζητούσε και το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Το όραμα αυτό διαφαίνεται και στα σχέδια του Ρήγα Φεραίου, όπως εκφράζεται και στον θούριό του: “Βούλγαροι και Αρβανίτες, Αρμένιοι και Ρωμηοί / αράπηδες και άσπροι, με μια κοινή ορμή / για την ελευθερίαν να ζώσωμεν σπαθί...”. Άλλωστε, γι’ αυτό και η Επανάσταση, εκτός από άλλους λόγους, έγινε στις παραδουνάβιες επαρχίες, όπου ήκμαζε το ελληνικό στοιχείο με την ρωμαίικη αντίληψη, όπως κατευθυνόταν από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τους Φαναριώτες.

Σπουδαίες έρευνες και παρουσιάσεις πάνω στο ενδιαφέρον αυτό θέμα έχουμε από τον π. Γεώργιο Μεταλληνό, ο οποίος σε διάφορα κείμενά του παρουσιάζει αυτήν την πλευρά του θέματος.

Αναφερόμενος ο π. Γεώργιος στον δυτικό Διαφωτισμό ισχυρίζεται ότι επεδίωκε την υποτίμηση του λεγομένου Βυζαντίου (τής Ρωμηοσύνης) και την έξαρση του αρχαίου ελληνικού τρόπου ζωής, με την μελέτη των αρχαίων συγγραφέων και φιλοσόφων. Συνέλεξε μάλιστα αποσπάσματα από έργα των δυτικών διαφωτιστών. Για παράδειγμα ο Βολταίρος έλεγε: “υπάρχει μια άλλη ιστορία πιο γελοία από την ιστορία της Ρώμης (...) είναι η ιστορία του Βυζαντίου”, που συνιστά “ντροπή για την ανθρώπινη σκέψη”. Ο Μοντεσκιέ έγραφε: “Η ιστορία της ελληνικής αυτοκρατορίας δεν είναι τίποτε άλλο από μία υφή επαναστάσεων, ανταρσιών και απιστιών”. Ο Άγγλος ιστορικός Γίββων, περιγράφοντας την ιστορία του ελληνορωμαϊκού κόσμου και κάνοντας λόγο για μια “παρατεινόμενη παρακμή” ομολογεί: “περιέγραψα το θρίαμβο του βαρβαρισμού και της θρησκείας”.

Αναλύοντας δε ο π. Γεώργιος Μεταλληνός το έργο του Αδαμαντίου Κοραή, υποστηρίζει ότι και εκείνος κινείται στα ίδια πλαίσια που κινούνται οι δυτικοί διαφωτιστές και τρέφει αντιπάθεια σε κάθε λεγόμενο “Βυζαντινό” και εξυψώνει κάθε τι που έχει σχέση με την αρχαία Ελλάδα. Μάλιστα ο Κοραής έφθασε στο σημείο να ομιλή για “ένα έθνος Γραικογάλλων”. Γράφει ο π. Γεώργιος: “Γι’ αυτό, χωρίς να αρνείται κανείς την φιλοπατρία του Κοραή και σε μεγάλο βαθμό την καλή θέλησή του, αναγκάζεται να δικαιώση εκείνους που είδαν και βλέπουν με μεγάλη επιφύλαξη και ανησυχία την κίνηση της μετακένωσης”, η οποία “κατήντησε ασυγκράτητη ξενομανία, για να μεταβάλη τελικά την χώρα μας σε πειθήνιο δορυφόρο του δυτικού πολιτισμού”.

Και ο π. Γεώργιος Μεταλληνός είναι σαφής και κατηγορηματικός: “Για να εκτιμήσουμε άρα στο σημείο αυτό σωστά την εθνική προσφορά του Κοραή, πρέπει να δούμε και τα αποτελέσματα της Επανάστασης του ’21, που είναι σ’ όλους γνωστά. Ασφυκτικό στρίμωγμα του Ελληνισμού στα μικρά κρατικά σύνορα, υποχώρηση και συρρίκνωση του οικουμενικού οράματος της ελληνορθόδοξης Ρωμηοσύνης, αποδυνάμωση του Ρωμαίικου Κέντρου, του Οικουμενικού Πατριαρχείου (τής Νέας Ρώμης, απ’ όπου και τα ρωμηοσύνη - ρωμαίικος - ρωμηός) εξάρτηση από τις Μεγάλες Δυνάμεις κάθε εποχής κλπ.”.

Μέσα από το πρίσμα αυτό πρέπει να δη κανείς την σύγχρονη κατάσταση και την ταλαιπωρία που υφίσταται το ελληνικό Κράτος και τις δυσκολίες του σχετικά με το λεγόμενο Βορειοηπειρωτικό, Μακεδονικό, Κυπριακό, Θρακικό. Εμείς διατηρούμε την “μεγάλη ιδέα” όχι σαν προσπάθεια προέκτασης των ελλαδικών συνόρων, αλλά σαν αναβίωση της Μεγάλης Ρωμανίας, ενώ οι δυτικοί σκέπτονται διαφορετικά, είναι επηρεασμένοι από τις ιδέες που έχουν διαμορφωθή από τον Διαφωτισμό, οπότε και η πολιτική έχει διαμορφωθή κατάλληλα.

Πριν μερικά χρόνια είχα συναντήσει στην Αγγλία έναν άγγλο Καθηγητή Πανεπιστημίου της ιστορίας, ο οποίος σε συζήτηση που είχα μαζί του διατύπωσε την απορία του: “Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί κάνατε εσείς οι Έλληνες την Επανάσταση του 1821. Τα πράγματα τότε ήταν έτοιμα για κατάργηση του Οθωμανικού Κράτους και την ανασύσταση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, με κέντρο την Κωνσταντινούπολη. Όμως η Επανάσταση του 1821 κατέληξε στην δημιουργία ενός ελληνικού κράτους και τα σπέρματα της δημιουργίας εθνικών κρατών στην Βαλκανική”.

Φυσικά, η απορία του Καθηγητού εξηγείται μόνο μέσα από τις πρακτικές και τις σκοπιμότητες των ξένων δυνάμεων να διαλύσουν κάθε όνειρο και ιδέα ανασυστάσεως της Ρωμηοσύνης και να ικανοποιήσουν έτσι τα σχέδια των Φράγκων.

Πάντως, το Οικουμενικό Πατριαρχείο τότε είχε σαφώς άλλη πολιτική, την οποία απεμπόλησαν οι διαφωτιστές. Μερικοί δε ενσυνείδητοι ή και αμαθείςκατασυκοφάντησαν τότε το Οικουμενικό Πατριαρχείο και έτσι είτε εν γνώσει τους είτε εν αγνοία τους εξυπηρετούσαν τα σχέδια των δυτικών και ιδίως των Φράγκων. Όμως τα πράγματα δικαιώνουν την πολιτική του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Με όλα αυτά που σημείωσα φάνηκε ότι χαίρομαι για την ελευθερία της Ελλάδος. Ευγνωμονώ τους ήρωες και αγωνιστές της Επαναστάσεως του 1821. Δεν μπορώ όμως να μη στενοχωρούμαι για την απώλεια της Ρωμηοσύνης και το “ανολοκλήρωτο ’21”. Τουλάχιστον σήμερα πρέπει να ζήσουμε το πνεύμα της Ρωμηοσύνης, που είναι η ελληνορθόδοξη παράδοση, ώστε να αλώσουμε εκ των ένδον την Ευρώπη, και να την μετατρέψουμε σε μια νέα Ρωμηοσύνη. Άλλωστε υπάρχει η υποδομή, λόγω του ότι η Ευρώπη παλαιότερα ήταν ένα δυνατό κομμάτι της αρχαίας Χριστιανικής - Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και υπάρχουν πολλοί Ευρωπαίοι που αναζητούν αυτές τις πραγματικές ρίζες.

Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου

Τετάρτη 20 Μαρτίου 2019

Πιστεύω δεν σημαίνει ότι παραδέχομαι μερικές αλήθειες της θρησκείας...(Μητροπολίτης Μεσογαίας Νικόλαος)



Πιστεύω δεν σημαίνει ότι παραδέχομαι μερικές αλήθειες της θρησκείας,
ότι υπάρχει Θεός, ψυχή.Αυτά τα πιστεύει και ο διάβολος.

Πιστεύω θα πεί εμπιστεύομαι,παραδίδομαι ολόκληρος στην Αγάπη του Θεού
και δεν αμφιβάλλω για την προστασία Του.

Όταν όλοι οι δρόμοι κλείνουν,ο άνθρωπος που έχει πίστη περιμένει την επέμβαση του Θεού.Τότε ο Θεός θα δώσει την λύση.

Η πίστη είναι αυτή που συνδέει την θεωρία με την πράξη και αυτό βιώνεται μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία μας.

Ο Χριστός για μας τους Ορθοδόξους δεν είναι ένας επιπλέον σοφός και καλός άνθρωπος που γεννήθηκε πριν από δύο και πλέον χιλιετίες.
Αλλά είναι ο παρών Θεός που προσφέρεται μέσα από τα Άγια Μυστήρια της Εκκλησίας μας.Η πίστη σ’ αυτόν τον Θεό δίνει νόημα στη ζωή μας

Τρίτη 19 Μαρτίου 2019

Εὐχὴ ἐξομολογητικὴ εἰς τὴν ὑπεραγίαν Θεοτόκον Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ



Παρθένε Δέσποινα Θεοτόκε ἐσὺ ποὺ γέννησες κατὰ σάρκα τὸ Θεὸ Λόγο, γνωρίζω ὅτι δὲν εἶναι εὐπρεπές, οὔτε ἄξιο, γιὰ μένα τὸν πανάσωτο, ἔχοντας ἀκόμη μολυσμένα μάτια και ἀκάθαρτα χείλη, νὰ ἴδω τὴν εἰκόνα, σοῦ τῆς Ἁγνῆς, τῆς Ἀειπαρθένου, τῆς ἐχούσης τὸ σῶμα καὶ τὴν ψυχὴν καθαρὰ καὶ ἀμόλυντα, νὰ τὴν προσκυνῶ καὶ νὰ τὴν παρακαλῶ. Πιὸ σωστὸ εἶναι γιὰ μένα τὸν ἄσωτο νὰ μισηθῶ καὶ νὰ ἐπιτιμηθῶ ἀπὸ τὴ δική σου καθαρότητα· ἐπειδὴ ὅμως ὁ Θεὸς τὸν Ὁποῖον γέννησες, ἔγινε ἄνθρωπος γιὰ νὰ μᾶς καλέσῃ τοὺς ἁμαρτωλοὺς σὲ μετάνοια, παίρνω καὶ ἐγὼ τὸ θάῤῥος καὶ προσέρχομαι κοντά σου καὶ σὲ παρακαλῶ μὲ δάκρυα.

Κάμε δεκτὴ τὴν ἐξαγόρευση τῶν πολλῶν καὶ χαλεπῶν ἁμαρτιῶν μου καὶ φέρε τὴ μετάνοιά μου στὸ μονογενή σου Υἱὸ καὶ Θεό, παρακαλώντάς τον νὰ λυπηθῇ τὴν ἄθλια καὶ ταλαίπωρη ψυχή μου. Γιατὶ ἕνεκα τοῦ πλήθους τῶν ἁμαρτιῶν μου ἐμποδίζομαι νὰ ἀτενίσω πρὸς Αὐτὸν καὶ νὰ ζητήσω συγχώρηση. Γι᾿ αὐτὸ σὲ προβάλλω ὡς πρέσβη καὶ μεσίτρια, γιατί ἐνῶ ἀπόλαυσα πολλῶν καὶ μεγάλων δωρεῶν παρὰ τοῦ δημιουργήσαντός με Θεοῦ, τὶς ξέχασα ὅλες, ὁ ἄθλιος καὶ ἀχάριστος, ὁμοιωθεὶς ἔτσι μὲ τὰ ἀνόητα κτήνη· πτωχεύοντας στὶς ἀρετές, καὶ πλουτώντας στὰ πάθη, γεμάτος ντροπὴ καὶ στερημένος ἀπὸ τὴ θεία παῤῥησία, ἔχω κατακριθεῖ ἀπὸ τὸ Θεό, καὶ γι᾿ αὐτὸ θρηνοῦν γιὰ μένα οἱ Ἄγγέλοι, καὶ χαίρονται οἱ δαίμονες. Μισοῦμαι ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους, ἐλεγχόμενος ὑπὸ τῆς συνειδήσεως, γεμᾶτος ντροπὴ γιὰ τὰ πονηρά μου ἔργα, νεκρὸς πρὶν τὸ θάνατό μου, καὶ πρὶν τὴν κρίση αὐτοκατάκριτος, καὶ πρὶν ἀπὸ τὴν ἀτελεύτητη κόλαση αὐτοτιμωρούμενος ἀπὸ τὴν ἀπόγνωση. Γι᾿ αὐτὸ καταφεύγω μόνο στὴ δική σου καὶ μόνη βοήθεια, Δέσποινα Θεοτόκε, ὁ ὀφειλέτης μυρίων ταλάντων, ἐγὼ ποὺ σπατάλησα τὴν πατρικὴ περιουσία μὲ πόρνες, ποὺ φέρθηκα χειρότερα καὶ ἀπὸ τὴν πόρνη, ποὺ παρανόμησα πιὸ πολὺ ἀπὸ τὸν Μανασσῆ, ποὺ ἔγινα ἄσπλαγχνος περισσότερο καὶ ἀπὸ τὸν πλούσιο, ὁ λαίμαργος δοῦλος, τὸ δοχεῖο τῶν πονηρῶν λογισμῶν, ὁ φύλακας τῶν αἰσχρῶν καὶ ῥυπαρῶν λόγων, ὁ γεμάτος μὲ κάθε ἀκαθαρσία, ὁ ξένος κάθε ἀγαθοῦ ἔργου.

Ἐλεήσέ μου τὴν ταπείνωση καὶ λυπήσου τὴν ἀσθένειά μου. Σὺ μόνο ἔχεις τόσο μεγάλη παῤῥησία πρὸς τὸν ἐκ σοῦ τεχθέντα καὶ κανεὶς ἄλλος. Τὰ πάντα μπορεῖς ὡς Μητέρα τοῦ Θεοῦ. Γιὰ ὅλα ἔχεις τὴν ἰσχὺ ὡς ὑπερέχουσα ὅλων τῶν κτισμάτων. Τίποτα δὲν σοῦ εἶναι ἀδύνατο, ἀρκεῖ νὰ τὸ θελήσεις. Μὴν παραβλέψῃς τὰ δάκρυά μου, μὴν ἀηδιάσῃς τὸ στεναγμό μου, μὴν ἀποστραφῇς τὸν πόνον τῆς καρδιᾶς μου, μὴν ντροπιάσῃς τὴν προσδοκίαν μου σὲ σένα, ἀλλὰ μὲ τὶς μητρικές σου παρακλήσεις ἀπόσπασε γιὰ μένα τὴν εὐσπλαγχνία τοῦ ἀγαθοῦ Υἱοῦ σου καὶ Θεοῦ καὶ ἀξίωσέ με τὸν ταλαίπωρο καὶ ἀνάξιο δοῦλό σου νὰ ξαναβρῶ τὸ ἀρχαῖο προπτωτικὸ κάλλος τῆς ψυχῆς, νὰ ἀποβάλω τὴν ἀσχήμια τῶν παθῶν, νὰ ἀπελευθερωθῶ ἀπὸ τὰ δεσμὰ τῆς ἁμαρτίας καὶ νὰ γίνω ὑπηρέτης τῆς δικαιοσύνης, νὰ ἐκδυθῶ τὸ μόλυσμα τῆς σαρκικῆς ἡδονῆς καὶ νὰ ἐνδυθῶ τὸν ἁγιασμὸ τῆς ψυχικῆς καθαρότητας, νὰ νεκρωθῶ γιὰ τὸν κόσμο καὶ νὰ ζήσω μέσα στὴν ἀρετή. Συνοδοιπόρησε καὶ σύμπλευσε μαζί μου, στὶς ἀγρυπνίες ἐνίσχυσέ με, παρηγόρησέ με στὶς θλίψεις, γιὰ τὶς ὀλιγοψυχίες μου παρακάλεσε, δώρισέ μου τὴν θεραπεία τῶν ἀσθενειῶν, λύτρωσέ με ἀπὸ τὶς ἀδικίες, ἀπὸ τὶς συκοφαντίες ἀθώωσέ με, στὸ θανάσιμο κίνδυνο σπεῦσε σὲ βοήθειά μου. Ἀνάδειξέ με καθημερινὰ ἰσχυρὸ στοὺς ἀόρατους ἐχθρούς μου, γιὰ νὰ μάθουν ὅλοι οι δαίμονες ποὺ ἄδικα μὲ τυραννοῦν ποιανοῦ εἶμαι δοῦλος.

Ναί, ὑπεραγία μου Δέσποινα Θεοτόκε, ἐπάκουσε τὴν οἰκτρὴ δεήσή μου, καὶ μὴ ντροπιάσῃς τὴν προσδοκία μου, σὺ ποὺ (μετά το Θεὸ) εἶσαι ἡ ἐλπίδα πάντων τῶν περάτων τῆς γῆς. Τὸ βρασμὸ τῆς σάρκας μου κατάσβεσε, τὴν ἀγριώτατη ταραχὴ τῇς ψυχῇς μου κατεύνασε, τὸν πικρὸ θυμό μου καταπράϋνε, τὸν τῦφο καὶ τὴν ἀλαζονία τῆς μάταιας οἰήσεως ἀφάνισε ἀπὸ τὸ νοῦ μου. Μείωσε τὶς νυκτερινὲς φαντασιώσεις τῶν πονηρῶν πνευμάτων, καθὼς καὶ τὶς καθημερινὲς τῶν ἀκάθαρτων ἐννοιῶν προσβολὲς ἀπὸ τὴν καρδιά μου. Διαπαιδαγώγησε τὴ γλῶσσα μου γιὰ νὰ λέει τὰ συμφέροντα. Δίδαξε τὰ μάτια μου νὰ βλέπουν σωστὰ τὴν ὁδὸ τῆς ἀρετῆς. Ἐνίσχυσε τὰ πόδια μου γιὰ νὰ βαδίζουν τὴν μακαρία ὁδὸ τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Τὰ χέρια μου ἁγίασε γιὰ νὰ τὰ σηκώνω ἐπάξια στὸν Ὕψιστο. Καθάρισε τὸ στόμα μου, γιὰ νὰ ἐπικαλοῦμαι μὲ παῤῥησία ὡς Πατέρα τὸν πανάγιο καὶ φοβερὸ Θεό. Ἄνοιξε τὰ αὐτιά μου, γιὰ νὰ ἀκούω, καταλαβαίνω καὶ ἐφαρμόζω τὰ λόγια τῶν Ἁγίων Γραφῶν, ποὺ εἶναι πιὸ γλυκὰ ἀπὸ τὸ κερὶ καὶ τὸ μέλι, ἐνισχυόμενος ἀπὸ ἐσέ.

Δῶσε μου καιρὸ μετανοίας, καὶ λογισμὸ ἐπιστροφῆς. Φύλαξέ με ἀπὸ τὸν αἰφνίδιο θάνατο. Ἀπάλλαξέ με ἀπὸ τὴν κατάκριση τῆς συνειδήσεως. Τέλος παραστάσου κοντά μου κατὰ τὸ χωρισμὸ τῆς ψυχῆς μου ἀπὸ τὸ ἄθλιο μου σῶμα, γιὰ νὰ ἐλαφρύνῃς ἔτσι τὴν ἀφόρητη αὐτὴ βία, νὰ ἀνακουφίσῃς τὸν ἀνέκφραστον πόνον, καὶ νὰ παρηγορήσεις τὴν ἀπαραμύθητη στενοχώρια μου. Λύτρωσέ με ἀπὸ τὴ σκοτεινὴ μορφὴ τῶν δαιμόνων, παραμερίζουσα τὸν ἄρχοντα τοῦ σκότους καὶ σχίζουσα τὰ χειρόγραφα τῶν πολλῶν μου ἁμαρτιῶν. Φέρε με σὲ οἰκειότητα μὲ τὸ Θεὸ καὶ ἀξίώσέ με νὰ βρεθῶ στὰ δεξιά Του, κατὰ τὴν ὥρα τῆς φοβερῆς κρίσεως, καὶ νὰ μὲ κάμῃς κληρονόμο τῶν αἰωνίων καὶ ἄφθορων ἀγαθῶν.

Αὐτὴ τὴν ἐξομολόγησή μου ἀπευθύνω σὲ σένα Δέσποινα Θεοτόκε, τὸ φῶς τῶν ἐσκοτισμένων μου ὀφθαλμῶν, ἡ παραμυθία τῆς ψυχῆς μου, ἡ μετὰ τὸν Θεὸν ἐλπὶς καὶ προστασία μου, τὴν ὁποία ἐξομολόγησή μου δέξου εὐμενῶς καὶ καθάρισὲ με ἀπὸ κάθε μολυσμὸ σαρκὸς καὶ πνεύματος. Ἀξίωσέ με ἐν ὅσῳ ζῶ νὰ κοινωνῶ χωρὶς κατάκριση, τὸ πανάγιο καὶ πανάχραντο Σῶμα καὶ Αἷμα τοῦ Υἱοῦ σου καὶ Θεοῦ, καὶ στὸ μέλλον νὰ συμμετάσχω στὴ γλυκυτάτη οὐράνια τροφὴ τοῦ Παραδείσου, ὅπου βρίσκεται ὅλων τῶν εὐφραινομένων ἡ κατοικία. Αὐτῶν τῶν ἀγαθῶν ἐλπίζοντας νὰ τύχω κι ἐγὼ ὁ ἀνάξιος, δοξάζω στοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων τὸ πάντιμο καὶ μεγαλοπρεπὲς ὄνομα τοῦ Υἱοῦ καὶ Θεοῦ σου, ποὺ δέχεται ὅλους ὅσους μετανοοῦν εἰλικρινά, χάρις σὲ σένα ποὺ εἶσαι μεσίτρια καὶ ἐγγυήτρια ὅλων τῶν ἁμαρτωλῶν, γιατὶ χάρις σὲ σένα πανύμνητε καὶ ὑπεράγαθε Δέσποινα, σώζεται ὁλόκληρη ἡ ἀνθρωπίνη φύση, ποὺ αἰνεῖ καὶ εὐλογεῖ τὸν Πατέρα τὸν Υἱὸν καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, τὴν Παναγία καὶ ὁμοούσια Τριάδα, τώρα καὶ πάντοτε στοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

Ο δεκάλογος του χριστιανικού νόμου (Αγ. Γρηγόριος ο Παλαμάς)

1. Κύριος ο Θεός ημών, Κύριος εις έστιν.
Ο Κύριος, ο Θεός σου, είναι ένας Κύριος (Δευτ. 6:4), που αναγνωρίζεται ως Πατέρας, Υιός και Άγιο Πνεύμα. Ο Πατέρας είναι αγέννητος. Ο Υιός έχει γεννηθεί από τον Πατέρα ανάρχως, αχρόνως και απαθώς, ως Λόγος, και έχει ονομαστεί Χριστός, επειδή έχρισε από τον εαυτό Του την ανθρώπινη φύση που πήρε από μας. Το Άγιο Πνεύμα προέρχεται από τον Πατέρα, όχι όμως με γέννηση, αλλά με εκπόρευση. Αυτός είναι ο μόνος Θεός, Αυτός είναι ο αληθινός Θεός, ο ένας Κύριος σε τρεις υποστάσεις, που δεν διαιρείται ως προς τη φύση, τη βουλή, τη δόξα, τη δύναμη, την ενέργεια και όλα τα γνωρίσματα της θεότητος.


Αυτόν, τον ένα Τριαδικό Θεό, μόνο θ’ αγαπήσεις και Αυτόν μόνο θα λατρέψεις μ’ όλη τη διάνοια σου και μ’ όλη την καρδιά σου και μ’ όλη τη δύναμή σου. Και θα είναι τα λόγια Του και τα προστάγματά Του μέσα στην καρδιά σου, για να τα πράττεις και να τα μελετάς και να τα λες όταν κάθεσαι, όταν βαδίζεις, όταν βρίσκεσαι στο κρεβάτι, όταν σηκώνεσαι. Να θυμάσαι αδιάκοπα τον Κύριο, το Θεό σου. Αυτόν μονάχα να φοβάσαι. Μήτε Εκείνον μήτε τις εντολές Του να λησμονήσεις. Έτσι θα σου δώσει δύναμη να κάνεις το θέλημά Του. Γιατί δεν ζητάει από σένα τίποτ’ άλλο, παρά να Του είσαι αφοσιωμένος και να Τον αγαπάς και να βαδίζεις στους δρόμους όλων των εντολών Του. Αυτός είναι το καύχημά σου και Αυτός ο Θεός σου. Μαθαίνοντας πως οι υπερκόσμιοι άγγελοι είναι απαθείς και αόρατοι και πως ο διάβολος, που ξέπεσε από τον ουρανό, είναι πολύ κακός, σοφός, δυνατός και πολυμήχανος στο να πλανάει τον άνθρωπο, μη νομίσεις πως είναι κανένας τους ομότιμος με το Θεό. Βλέποντας, επίσης, το μέγεθος του ουρανού και την κινητική του πολυπλοκότητα, τη λαμπρότητα του ηλίου, τη φωτεινότητα της σελήνης, την καθαρότητα των άλλων άστρων, την ευχρηστία του αέρα στην αναπνοή, τον πλούτο των προϊόντων της γης και της θάλασσας, μη θεοποιήσεις κανένα απ’ αυτά. Όλα είναι κτίσματα του μόνου Θεού υποταγμένα σ’ Αυτόν που τα δημιούργησε από το μηδέν με το λόγο Του. «Αυτός είπε κι έγιναν, Αυτός πρόσταξε και δημιουργήθηκαν» (Ψαλμ. 32:9). Μόνο Αυτόν, λοιπόν, τον Κύριο και Δημιουργό του σύμπαντος, θα δοξάσεις ως Θεό, σ’ Αυτόν θα προσκολληθείς με αγάπη και σ’ Αυτόν θα μετανοείς μέρα-νύχτα για τα εκούσια και ακούσια αμαρτήματά σου. Γιατί Αυτός είναι σπλαχνικός και ελεήμων, μακρόθυμος και πολυέλεος και αγαθοποιός αιώνιος. Αυτός έχει υποσχεθεί και δίνει την ουράνια και αδιάδοχη βασιλεία, τον ανώδυνο βίο, την αθάνατη ζωή και το ανέσπερο φως, για να τ’ απολαμβάνουν όσοι Τον σέβονται, Τον προσκυνούν, Τον αγαπούν και τηρούν τις εντολές Του.
Αλλά ο ίδιος είναι και Θεός ζηλωτής και κριτής δίκαιος και εκδικητής φρικτός. Στους ασεβείς και ανυπάκουους, που παραβαίνουν τα προστάγματά Του, επιβάλλει κόλαση αιώνια, φωτιά άσβεστη, οδύνη ακατάπαυστη, θλίψη απαρηγόρητη, χώρα σκοτεινή και στενάχωρη, που ετοίμασε για τον πρώτο πονηρό αποστάτη, το διάβολο, και για όλους όσοι πλανήθηκαν απ’ αυτόν και τον ακλούθησαν, αφού αρνήθηκαν τον Πλάστη τους με τα έργα, τα λόγια και τις σκέψεις τους.
2. Ου ποιήσεις σεαυτώ είδωλον, ουδέ παντός ομοίωμα…

Μην κατασκευάσεις ποτέ ομοίωμα κάποιου απ’ όσα είναι πάνω στον ουρανό και κάτω στη γη και μέσα στα νερά, για να τα λατρεύεις και να τα δοξάζεις σαν θεούς (Εξ. 20:4-5). Γιατί όλα αυτά είναι κτίσματα του μόνου Θεού, που στους στερνούς καιρούς, αφού σαρκώθηκε σε παρθενική μήτρα, φανερώθηκε στη γη και συναναστράφηκε τους ανθρώπους. Και αφού έπαθε και πέθανε και αναστήθηκε για τη σωτηρία των ανθρώπων, ανέβηκε με το σώμα Του στους ουρανούς και κάθησε ψηλά, στα δεξιά του παντοδύναμου Θεού. Μ’ αυτό το σώμα θα έρθει πάλι με δόξα, για να κρίνει ζωντανούς και νεκρούς.


Από αγάπη λοιπόν σ’ Εκείνον, που έγινε άνθρωπος για τη σωτηρία μας, θα κάνεις την εικόνα Του. Και μέσω της εικόνας θα θυμάσαι και θα προσκυνάς Εκείνον. Μέσω της εικόνας θα υψώνεις το νου σου στο προσκυνητό σώμα του Σωτήρα, που κάθεται στα δεξιά του Πατέρα, στον ουρανό, θα κάνεις επίσης και των αγίων τις εικόνες και θα τις προσκυνάς κι αυτές -όχι σαν θεούς, γιατί είναι απαγορευμένο, αλλά για τη σχέση σου μαζί τους και για τη διάθεσή σου απέναντι τους και για τη μεγάλη τιμή που τους πρέπει- ενώ ο νους σου και πάλι θα πηγαίνει σ’ εκείνους μέσ’ από τις εικόνες. Έτσι έκανε και ο Μωυσής: Έφτιαξε τις εικόνες των Χερουβείμ και τις έβαλε μέσα στα Άγια των Αγίων για να δοξάσει όχι τα κτίσματα, αλλά μέσω αυτών τον κτίστη του κόσμου Θεό (Εξ. 25:17-19).


Κι εσύ λοιπόν δεν θα θεοποιήσεις τις εικόνες του Χριστού και των αγίων, αλλά μέσω αυτών θα προσκυνάς Εκείνον, που, αφού πρώτα μας έπλασε κατ’ εικόνα Του, ύστερα ευδόκησε από άφατη φιλανθρωπία να πάρει ο ίδιος την ανθρώπινη εικόνα Του και να γίνει περιγραπτός σύμφωνα μ’ αυτήν. Και δεν θα προσκυνήσεις μόνο την εικόνα του Κυρίου, αλλά και τον τύπο του σταυρού Του. Γιατί είναι σημείο πανίσχυρο και τρόπαιο του Χριστού κατά του διαβόλου και όλης της δαιμονικής παρατάξεως. Γι’ αυτό τους πιάνει φρίκη και τρέπονται σε φυγή, όταν βλέπουν να γίνεται το σημείο του σταυρού. Και πριν από τη Σταύρωση ακόμα, ο τύπος του σταυρού δοξάστηκε πολύ από τους προφήτες κι έκανε μεγάλα θαύματα. Αλλά και στη δευτέρα παρουσία του Κυρίου Ιησού Χριστού, που καρφώθηκε στο σταυρό και που θα έρθει για να κρίνει ζωντανούς και νεκρούς, θα προπορεύεται αυτό το μεγάλο και φοβερό σημείο Του με δύναμη και λαμπρότητα πολλή. Δόξασε λοιπόν τώρα το σταυρό, για να τον ατενίσεις τότε με θάρρος και να δοξαστείς μαζί του.


Θα προσκυνήσεις και τις εικόνες των αγίων, επειδή αυτοί συσταυρώθηκαν με τον Κύριο, κάνοντας στο πρόσωπό σου το σημείο του σταυρού και φέρνοντας στο νου σου τη συμμετοχή τους στα παθήματα του Χριστού, θα προσκυνήσεις, επίσης, και τα άγια σκηνώματά τους και κάθε λείψανο των οστών τους, γιατί δεν χωρίστηκε απ’ αυτά η χάρη του Θεού, όπως ακριβώς δεν χωρίστηκε η θεότητα από το προσκυνητό σώμα του Χριστού κατά τον ζωοποιό Του θάνατο.


Κάνοντας έτσι και δοξάζοντας εκείνους που δόξασαν το Θεό, γιατί φάνηκαν με τα έργα τους τέλειοι στην αγάπη Του, θα δοξαστείς κι εσύ μαζί τους από το Θεό και θα ψάλλεις μαζί με τον Δαβίδ: «Πάρα πολύ τίμησα τους φίλους Σου, Θεέ μου» (Ψαλμ. 138:17).


3. Ου λήψει το όνομα Κυρίου του Θεού σου επί ματαίω.


Δεν θα χρησιμοποιήσεις μάταια το όνομα του Κυρίου και Θεού σου (Εξ. 20:7), κάνοντας ψεύτικο όρκο για οποιοδήποτε γήινο πράγμα από φόβο ανθρώπου ή από ντροπή ή για δικό σου κέρδος. Γιατί η επιορκία είναι άρνηση του Θεού.


Να μην ορκίζεσαι λοιπόν καθόλου. Ν’ αποφεύγεις τελείως τον όρκο, γιατί από τον όρκο έρχεται η επιορκία, που αποξενώνει τον άνθρωπο από το Θεό και κατατάσσει τον επίορκο με τους παρανόμους. Αν λες παντοτινά την αλήθεια, θα σε πιστεύουν όπως αν έπαιρνες όρκο.


Κι αν ποτέ συμβεί να ορκιστείς -πράγμα που πρέπει να απεύχεσαι-, εφόσον μεν πρόκειται για κάτι σύμφωνο με τον θείο νόμο, θα το εκτελέσεις ως νόμιμο, αλλά θα θεωρήσεις φταίχτη τον εαυτό σου για την ορκοδοσία, και με ελεημοσύνη, ικεσία, πένθος και κακοπάθεια του σώματος θα ζητήσεις το έλεος του Χριστού, που είπε να μην ορκίζεσαι διόλου· αν πάλι ορκίστηκες για κάτι παράνομο, πρόσεξε μην τυχόν το εκτελέσεις, επειδή πήρες όρκο, για να μη σε κατατάξει ο Θεός με τον προφητοκτόνο Ηρώδη, που, για να μην αθετήσει τον όρκο του, αποκεφάλισε τον Τίμιο Πρόδρομο. Αθέτησε καλύτερα τον παράνομο εκείνο όρκο, βάλε νόμο στον εαυτό σου να μην ορκιστείς ποτέ πια και ζήτα το έλεος του Θεού, χρησιμοποιώντας πιό επίπονα τα παραπάνω φάρμακα μαζί με δάκρυα.
4. Μνήσθητι την ημέραν των σαββάτων αγιάζειν αυτήν.


Μία ημέρα της εβδομάδας ονομάζεται Κυριακή, επειδή είναι αφιερωμένη στον Κύριο, που αναστήθηκε από τους νεκρούς αυτή την ημέρα, δείχνοντας και πιστοποιώντας από πριν την ανάσταση όλων των ανθρώπων, οπότε θα σταματήσει κάθε γήινο έργο.
Την Κυριακή λοιπόν θα την αφιερώσεις στο Θεό. Δεν θα κάνεις καμιά βιοτική εργασία, εκτός από τις αναγκαίες. Και αυτούς που εργάζονται για σένα ή μένουν μαζί σου, θα τους αφήσεις ν’ αναπαυθούν, για να δοξάσετε όλοι μαζί Εκείνον που μας αγόρασε με το θάνατό Του και αναστήθηκε, ανασταίνοντας μαζί Του και την ανθρώπινη φύση μας.


Θα φέρεις στο νου σου τη μέλλουσα ζωή, θα μελετήσεις όλες τις εντολές και τους νόμους του Κυρίου, θα εξετάσεις τον εαυτό σου, μην τυχόν έχεις παραβεί ή παραλείψει κάτι, και θα τον διορθώσεις σε όλα.


Την ήμερα αυτή, επίσης, θα πας στο ναό του Θεού, θα πάρεις μέρος στη λατρευτική σύναξη και θα κοινωνήσεις με ειλικρινή πίστη και ακατάκριτη συνείδηση το άγιο σώμα και αίμα του Χριστού. Και θα βάλεις αρχή μιας ζωής πιο άγιας, ανακαινίζοντας τον εαυτό σου και ετοιμάζοντάς τον για την υποδοχή των μελλοντικών αιώνιων αγαθών.


Για χάρη αυτών των αγαθών, ούτε τις άλλες ημέρες θα κάνεις κατάχρηση των γήινων πραγμάτων και φροντίδων. Την Κυριακή, όμως, επειδή θα είσαι αφοσιωμένος στο Θεό, θα τ’ αποφεύγεις όλα, έκτος από τα απολύτως αναγκαία, χωρίς τα οποία είναι αδύνατο να ζήσεις. Κι έτσι, έχοντας το Θεό καταφύγιό σου, ούτε θα πας πουθενά, ούτε τη φωτιά των παθών θ’ ανάψεις, ούτε το φορτίο της αμαρτίας θα σηκώσεις.


Την «ημέρα των σαββάτων», λοιπόν την Κυριακή, θα την αφιερώσεις στο Θεό, σαββατίζοντας με την απραξία των κακών, απέχοντας δηλαδή από καθετί κακό. Στις Κυριακές να προσθέσεις και τις καθιερωμένες μεγάλες εορτές, τα ίδια κάνοντας και από τα ίδια απέχοντας.


5. Τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου…
Τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα σου (Έξ. 20:12), γιατί μέσω αυτών σ’ έφερε στη ζωή ο Θεός και αυτοί, μετά το Θεό, είναι αίτιοι για το ότι υπάρχεις. Κι εσύ λοιπόν, μετά το Θεό, αυτούς θα τιμήσεις και θ’ αγαπήσεις, εφόσον, βεβαίως, η αγάπη σου σ’ εκείνους συντελεί στο ν’ αγαπήσεις το Θεό. Αν όμως δεν συντελεί, φεύγε από κοντά τους αμέσως. Αν επιπλέον σου είναι και εμπόδιο, και μάλιστα στην αληθινή και σωτήρια πίστη, επειδή έχουν άλλη πίστη, δεν θα φύγεις μονάχα, αλλά και θ’ απαρνηθείς και αυτούς και όλους, μ’ όσους έχεις συγγένεια ή φιλία ή άλλη σχέση, και τα ίδια σου τα μέλη και τις επιθυμίες τους και το σώμα σου ολόκληρο και την διά του σώματος σχέση σου με τα πάθη. Γιατί ο Χριστός είπε: «Όποιος δεν απαρνιέται τον πατέρα του και τη μητέρα του, τη γυναίκα του και τα παιδιά του, τους αδελφούς και τις αδελφές του, ακόμα και την ίδια του τη ζωή, και δεν σηκώνει το σταυρό του και δεν με ακολουθεί, δεν είναι άξιος για μαθητής μου».


Αυτά για τους σαρκικούς γονείς, τους αδελφούς και τους φίλους. Εκείνους, όμως, που έχουν την ίδια πίστη μ’ εσένα και δεν σ’ εμποδίζουν από τη σωτηρία, και θα τους τιμήσεις και θα τους αγαπήσεις.


Κι αν πρέπει να τιμάς έτσι τους σαρκικούς γονείς σου, πόσο περισσότερο πρέπει να τιμήσεις και ν’ αγαπήσεις τους πνευματικούς σου πατέρες; Αυτοί σε μετέφεραν από την απλή βιολογική ζωή στην πνευματική ζωή της αρετής· σου μετέδωσαν το φωτισμό της γνώσεως· σου δίδαξαν την αλήθεια· σε αναγέννησαν με το λουτρό της παλιγγενεσίας· έβαλαν μέσα σου την ελπίδα της αναστάσεως, της αθανασίας και της ουράνιας βασιλείας· σ’ έκαναν, από ανάξιο, άξιο των αιωνίων αγαθών και, από επίγειο, ουράνιο και, από πρόσκαιρο, αιώνιο και γιο και μαθητή όχι ανθρώπου, αλλά του θεανθρώ­που Ιησού Χριστού, που σου χάρισε το Πνεύμα, το οποίο κάνει τους ανθρώπους παιδιά του Θεού, και που είπε: «Μην ονομάσετε κανέναν πατέρα ή αρχηγό σας στη γη, γιατί ένας είναι ο πατέρας και ο αρχηγός σας, ο Χριστός».


Οφείλεις λοιπόν κάθε τιμή και αγάπη στους πνευματικούς σου πατέρες, γιατί η τιμή, που απονέμεις σ’ αυτούς, αναφέρεται στο Χριστό, στο Πανάγιο Πνεύμα, που σ’ έκανε παιδί του Θεού, και στον επουράνιο Πατέρα, που δίνει ζωή και ύπαρξη σ’ όλα τα όντα, ουράνια και επίγεια, θα φροντίσεις μάλιστα να έχεις σ’ όλη σου τη ζωή πνευματικό πατέρα, για να του εξομολογείσαι κάθε αμαρτία και κάθε λογισμό σου, και να παίρνεις απ’ αυτόν τη θεραπεία και την άφεση.


Στους πνευματικούς πατέρες έχει δοθεί η εξουσία να συγχωρούν ή να μη συγχωρούν τις ψυχές. Και ό,τι κρατήσουν ασυγχώρητο στη γη, θα είναι ασυγχώρητο και στον ουρανό, ενώ ό,τι συγχωρήσουν στη γη, θα είναι συγχωρημένο και στον ουρανό. Αυτή τη χάρη και τη δύναμη έλαβαν από το Χριστό. Γι’ αυτό θα τους υπακούς χωρίς καμιάν αντιλογία, για να μην οδηγήσεις την ψυχή σου στην απώλεια. Γιατί αν θανατωνόταν, σύμφωνα με τον μωσαϊκό νόμο, όποιος αντιμιλούσε στους σαρκικούς γονείς του, και μάλιστα σε πράγματα που δεν απαγόρευε ο νόμος του Θεού, πώς είναι δυνατό να μη διώχνει το Πνεύμα του Θεού μακριά του και να μη χάνει την ψυχή του όποιος αντιμιλάει στους πνευματικούς του πατέρες; Γι’ αυτό, ως το τέλος της ζωής σου, και να τους συμβουλεύεσαι και να τους υπακούς, για να σωθεί η ψυχή σου και να γίνεις κληρονόμος των αιώνιων και άφθαρτων αγαθών.


6. Ου μοιχεύσεις.
Δεν θα μοιχεύσεις ούτε θα πορνεύσεις, για να μη γίνεις, αντί μέλος του Χριστού, μέλος της πόρνης και αποκοπείς από το θεϊκό σώμα και ξεπέσεις από τη θεϊκή κληρονομιά και ριχθείς στη γέεννα. Γιατί αν, σύμφωνα με τον μωσαϊκό νόμο, έπρεπε να καίγεται η κόρη του ιερέα, που θα πιανόταν να πορνεύει, επειδή εξευτέλισε τον πατέρα της, πολύ περισσότερο δεν πρέπει να καίγεται στην αιώνια κόλαση εκείνος που κόλλησε τέτοιο μόλυσμα στο σώμα του Χριστού;


Όχι μόνο να μην πορνεύσεις, μα και την παρθενία, αν μπορείς, ν’ ασκήσεις, για ν’ ανήκεις ολοκληρωτικά στο Θεό και να προσκολληθείς σ’ Αυτόν με τέλεια αγάπη, παραμένοντας κοντά Του σ’ όλη σου τη ζωή και φροντίζοντας πάντοτε χωρίς περισπασμούς ό,τι αφορά τον Κύριο, απολαμβάνοντας από τώρα τη μέλλουσα ζωή και ζώντας σαν άγγελος Θεού πάνω στη γη. Γιατί η παρθενία είναι γνώρισμα των αγγέλων και μ’ αυτούς γίνεται όμοιος, όσο είναι δυνατόν, όποιος ασκεί την παρθενία, μολονότι έχει σώμα· ή μάλλον, πριν απ’ αυτούς, γίνεται όμοιος με τον Πατέρα, που γέννησε προαιώνια τον Υιό με τρόπο παρθενικό, και με τον παρθένο Υιό, που γεννήθηκε προαιώνια από Πατέρα παρθένο και σαρκώθηκε στους έσχατους καιρούς από Μητέρα παρθένα, και με το Άγιο Πνεύμα, που προβάλλεται με τρόπο ανέκφραστο μόνο από τον Πατέρα, όχι με γέννηση, αλλά με εκπόρευση. Μ’ Αυτόν το Θεό εξομοιώνεται και ενώνεται, συνάπτοντας μαζί Του άφθαρτο γάμο, εκείνος που διάλεξε την αληθινή παρθενία, που παρθενεύει στην ψυχή και στο σώμα, που ομορφαίνει όλες τις αισθήσεις και το λόγο και τη διάνοια με τα κάλλη της παρθενίας.


Αν, πάλι, δεν προτιμάς την παρθενία ούτε την υποσχέθηκες στο Θεό, σου επιτρέπεται να πάρεις με γάμο μια γυναίκα, σύμφωνα με τους νόμους του Κυρίου. Μόνο μ’ αυτήν να συγκατοικείς, μόνο αυτήν να έχεις δική σου, με στόχο τον αγιασμό. Μ’ όλη σου τη δύναμη να μένεις μακριά από άλλες γυναίκες. Και θα μπορέσεις να φυλαχθείς απ’ αυτές, αν αποφεύγεις τις άκαιρες συνομιλίες μαζί τους, αν γυρίζεις τα μάτια και του σώματος και της ψυχής σου μακριά τους, όσο είναι δυνατόν, αν δεν ευχαριστιέσαι στα πορνικά λόγια και ακούσματα και αν συνηθίσεις να μη βλέπεις με περιέργεια την ομορφιά των προσώπων. Γιατί όποιος κοιτάξει γυναίκα με πονηρή επιθυμία, έχει κιόλας διαπράξει μέσα του μοιχεία μαζί της, και γι’ αυτό είναι ακάθαρτος ενώπιον του Χριστού, που βλέπει μέσα στην καρδιά. Επιπλέον, απ’ αυτό το πονηρό κοίταγμα, καταντάει, ο δύστυχος, και στη διάπραξη με το σώμα της αισχρής αμαρτίας. Αλλά γιατί μιλώ μόνο για πορνείες και μοιχείες και όλα τα μολύσματα που συνδέονται με τη φυσική λειτουργία, αφού και στις παρά φύση ασέλγειες σέρνεται ακόλαστα ο άνθρωπος, όταν περίεργα παρατηρεί τα κάλλη των σωμάτων;


Αν λοιπόν εσύ κόψεις από τον εαυτό σου τις πικρές ρίζες, δεν θα μαζέψεις θανατηφόρους καρπούς, αλλά θα καρπωθείς την αγνεία και τη συνακόλουθή της αγιότητα, χωρίς την οποία κανείς δεν θ’ αντικρύσει τον Κύριο.


7. Ου φονεύσεις.
Δεν θα διαπράξεις φόνο, για να μην πάψεις να είσαι παιδί Εκείνου, που και τους νεκρούς ζωοποιεί, και για να μη γίνεις με τα έργα σου παιδί εκείνου, που ήταν εξαρχής ανθρωποκτόνος. Και επειδή ο φόνος προέρχεται από χτύπημα, το χτύπημα από βρισιά, η βρισιά από οργή και η οργή από ζημιά ή χτύπημα ή βρισιά άλλου, γι’ αυτό είπε ο Χριστός: «Αν κάποιος σου πάρει το πανωφόρι, μην τον εμποδίσεις να σου πάρει και το πουκάμισο» (Λουκ. 6:29). Αν κάποιος σε χτυπήσει, μην τον χτυπήσεις κι εσύ. Αν κάποιος σε βρίσει, μην τον βρίσεις κι εσύ. Έτσι θα λυτρώσεις από το αμάρτημα του φόνου τόσο τον εαυτό σου όσο κι εκείνον που σου κάνει κακό. Εσύ επιπλέον θα λάβεις και τη συγχώρηση των αμαρτημάτων σου από το Θεό. Γιατί λέει: «Συγχωρήστε, και θα συγχωρηθείτε», Εκείνος όμως, που λέει και κάνει το κακό, θα καταδικαστεί στην αιώνια κόλαση. Γιατί ο Χριστός είπε: «Όποιος πει τον αδελφό του “ηλίθιε”, είναι ένοχος για τη φωτιά της κολάσεως» (Ματθ. 5:22).


Αν λοιπόν μπορέσεις ν’ αποσπάσεις μαζί με τις ρίζες του το κακό, εξασφαλίζοντας στην ψυχή σου τη μακαριότητα της πραότητας, δόξασε το Χριστό, το διδάσκαλο και συνεργό μας στην κατόρθωση των αρετών. Χωρίς Αυτόν, όπως έχεις μάθει, δεν μπορούμε να κάνουμε κανένα καλό. Αν, πάλι, δεν μπορέσεις να παραμείνεις ήρεμος και να μην οργιστείς, να τα βάζεις με τον εαυτό σου, που οργίζεται, και να ζητάς συγχώρηση τόσο από το Θεό όσο και από τον άνθρωπο που άκουσε ή έπαθε κακό από σένα. Γιατί όποιος μετανοεί στην αρχή της αμαρτίας, δεν φτάνει στο τέλος της· και όποιος δεν πονάει για τα μικρά αμαρτήματά του, θα πέσει, μετά στα μικρά, και στα μεγάλα.


8. Ου κλέψεις.
Δεν θα κλέψεις {Έξ. 20:14), για να μη σου ανταποδώσει πολλαπλάσια την τιμωρία ο Θεός, που γνωρίζει τις κρυφές πράξεις. Καλύτερα λοιπόν να δίνεις κρυφά και από τα υπάρχοντά σου σ’ εκείνους που έχουν ανάγκη, για να λάβεις από το Θεό, που βλέπει καθετί κρυφό, εκατό φορές περισσότερα και ζωή αιώνια στον μελλοντικό κόσμο.



9. Ου ψευδομαρτυρήσεις κατά του πλησίον σου…

Δεν θα συκοφαντήσεις, για να μη μοιάσεις στο διάβολο, που συκοφάντησε το Θεό στην Εύα, και γίνεις καταραμένος, όπως εκείνος. Καλύτερα λοιπόν να σκεπάσεις κιόλας το αμάρτημα του πλησίον -έκτος κι αν αυτό βλάψει πολλούς άλλους-, για να μη μοιάσεις στον Χαμ, αλλά στον Σημ και τον Ιάφεθ, κι έτσι να πετύχεις την ευλογία.

10. Ουκ επιθυμήσεις… όσα τω πλησίον σου εστί.

Δεν θα επιθυμήσεις κάτι του πλησίον σου, ούτε κτήμα ούτε χρήματα ούτε δόξα ούτε τίποτ’ άλλο απ’ όσα ανήκουν σ’ αυτόν. Γιατί η επιθυμία, όταν συλληφθεί στην ψυχή, γεννά την αμαρτία· και η αμαρτία, όταν ολοκληρωθεί, γεννά το θάνατο.

Αν εσύ δεν επιθυμείς τα ξένα, θα μείνεις μακριά από την πλεονεξία και την αρπαγή των ξένων. Καλύτερα είναι, λοιπόν, να δώσεις και από τα δικά σου σ’ εκείνον που σού ζητάει, και να ελεήσεις, όσο μπορείς, εκείνον που έχει ανάγκη. Αν κάποιος θέλει να του δανείσεις κάτι, μην του το αρνηθείς. Αν βρεις κάτι που έχει χαθεί, να το παραδώσεις στον ιδιοκτήτη του, ακόμα κι αν είναι εχθρός σου. Έτσι, και θα συμφιλιωθείς μαζί του και θα νικήσεις το κακό με το αγαθό, όπως σε προστάζει ο Χριστός.

Αν τηρείς τα παραπάνω μ’ όλη σου τη δύναμη και μ’ αυτά ζεις, θα αποθηκεύσεις στην ψυχή σου το θησαυρό της ευσέβειας, θα ευαρεστήσεις το Θεό, θα ευεργετηθείς απ’ Αυτόν και τους ανθρώπους Του και θα γίνεις κληρονόμος των αιώνιων αγαθών, που είθε να τ’ αποκτήσουμε όλοι, με τη χάρη και τη φιλανθρωπία του Κυρίου και Θεού και Σωτήρα μας Ιησού Χριστού. Σ’ Αυτόν πρέπει κάθε δόξα, τιμή και προσκύνηση, μαζί με τον άναρχο Πατέρα Του και το πανάγιο και αγαθό και ζωοποιό Πνεύμα, τώρα και πάντοτε και στους ατέλειωτους αιώνες. Αμήν.

(«Φωνή των Πατέρων», τόμ. Γ΄, τ. 28, σ. 145-158, Ι. Μ. Παρακλήτου, Ωρωπός-Αττικής)

ΚΑΜΕ ΚΑΤΙ

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

-Τί κρατᾶς στό χέρι, Ἄβελ;

-Ἕνα μικρό ἀρνάκι, Κύριε. Ἀπό τό κοπάδι μου. Τό διάλεξα. Θυσία σέ Σένα!...

Αὐτό ἔκαμε ὁ Ἄβελ. Καί ἀπό τότε δέν σταμάτησαν ποτέ οἱ ἄνθρωποι νά προσφέρουν στόν Κύριο κάποια μικρή «θυσία αἰνέσεως».

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Τί κρατᾶς στό χέρι σύ, Μωϋσῆ;

-Τό ραβδί μου, Κύριε. Τό χρησιμοποιῶ νά ὁδηγῶ τά πρόβατά μου.

-Ἀπό ἐδῶ καί πέρα νά τό χρησιμοποιεῖς γιά μένα.

Ὑπάκουσε ὁ Μωϋσῆς. Καί μέ ἐκεῖνο τό ἁπλό ραβδί, ἔκαμε τά πιό μεγάλα θαύματα στόν κόσμο, πού ἄφησαν κατάπληκτους τούς μάγους τῆς Αἰγύπτου καί τόν ἀλόγιστο βασιλιά τους, τόν Φαραώ.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

-Καί σύ, Μαρία, τί κρατᾶς;

-Ἕνα μπουκάλι μέ πολύτιμο μύρο, Κύριε. Καί θέλω νά ἀλείψω μέ αὐτό τό ζωηφόρο σῶμα Σου.

Καί τό ἔκαμε. Καί ἀπό τότε μέχρι σήμερα, γεμίζει μέ τήν εὐωδία του, ὄχι μόνο τό σπίτι, μέσα στό ὁποῖο ἄλειψε μέ αὐτό τά πόδια τοῦ Κυρίου, ἀλλά καί ὁ κόσμος ὅλος! Καί, πιό πολύ, οἱ ψυχές ἐκείνων, πού ἀγαποῦν τόν Κύριο! Καί, ἀπό τότε, ὅλος ὁ κόσμος μιλάει γιά αὐτό πού ἔκαμε ἐκείνη ἡ ἁμαρτωλή γυναίκα. Μέ θαυμασμό.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

-Σύ τί κρατᾶς στό χέρι, δούλη μου Ταβιθά;

-Τήν βελόνα μου, Κύριε.

-Κάνε καί σύ, μέ τήν βελόνα σου, ὅ,τι μπορεῖς, γιά Μένα!...

Καί ἡ Ταβιθά, ἔκανε, ὅ,τι μποροῦσε. Καί ἔντυνε τήν ἐποχή ἐκείνη τά ὀρφανά καί τίς χῆρες στήν Ἰόππη! Καί ὅλος ὁ κόσμος τήν θυμόμαστε. Καί τήν θαυμάζουμε. Καί θέλουμε νά ἀκολουθοῦμε τό παράδειγμά της.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Ὁ καθένας ἔκανε, μέ ἐκεῖνα πού εἶχε, ἀπό ἐκεῖνα πού εἶχε, ὅ,τι μποροῦσε.

Κάμε καί σύ, μέ ἐκεῖνα πού ἔχεις, ἀπό ἐκεῖνα πού ἔχεις, ΚΑΤΙ. Κάτι. Ὅ,τι μπορεῖς. Καί φθάνει.
(+)Μελέτιος Καλαμαρᾶς (Μητροπολίτης Νικοπόλεως καί Πρεβέζης)

Τρίτη 12 Μαρτίου 2019

Με άσκηση του «Κολωνακίου» ή με σταυρικό έρωτα; (π. Σπυρίδων Σκουτής )

Θα ακούσουμε αυτές τις μέρες πολλά, τρελά, παράλογα και απίστευτα. Το κόψε –ράψε είναι η νέα μέθοδος άρνησης της ασκήσεως και της θεραπείας στον Ορθόδοξο δρόμο.
Φράσεις του στυλ : «Δεν έχουν σημασία οι νηστείες αλλά η καρδιά μας», «Τα εξερχόμενα βλάπτουν όχι τα εισερχόμενα», «Εγώ θα νηστέψω έτσι για αποτοξίνωση» κλπ θα έχουν τις πρώτες θέσεις σε πηγαδάκια και κουβέντες μετά τον χαιρετισμό: «Καλή και ευλογημένη Σαρακοστή».
Διαβάζουμε πολλά άρθρα ακόμα και πνευματικών ανθρώπων που λένε: “Δεν πειράζει να μην κάνεις νηστεία αρκεί να μην κατακρίνεις”. Αυτό δεν γίνεται. Γαστριμαργία και αρετή δεν μπορούνε να πάνε μαζί. Όπως κουτσομπολιό, κατάκριση και νηστεία δεν πάνε μαζί , διότι σημαίνει ότι η νηστεία δεν γίνεται σωστά, από κάπου μπάζει. Από την άλλη, αυτοί που περιορίζουν τη νηστεία μόνο στο φαγητό μάλλον δεν έχουν μελετήσει την ορθόδοξη θεραπευτική και τα λόγια των Αγίων Πατέρων.

Στην πίστη μας τα πράγματα είναι απλά, καθαρά, ξάστερα και αληθινά. Η άσκηση είναι μητέρα του αγιασμού. Νηστεία σημαίνει πείνα για τον Θεό όπως έλεγε και ο μακαριστός π. Αλέξανδρος Σμέμαν. Η νηστεία αφορά όλες τις αισθήσεις, δεν είναι κοιλιακό το θέμα. Ο αγώνας της νηστείας πάει μαζί με την εγκράτεια και αυτά είναι τα δύο χαλινάρια για να χαλιναγωγήσουμε τον << Βουκεφάλα >> των παθών που έχουμε μέσα μας. Νηστεία σημαίνει ότι θα πονέσουμε γι’ Αυτόν που αγαπάμε και θυσιάστηκε για εμάς, όχι μόνο στο πλαίσιο της τιμής για Εκείνον αλλά για να θεραπευτούμε και να Του μοιάσουμε. «ἅγιοι γίνεσθε, ὅτι ἐγὼ ἅγιός εἰμι» (Λευϊτ. 20,7,26 & Α΄ Πέτρ. 1,16)
Θα πονέσει το σώμα, η ψυχή, θα λιώσουμε στην προσευχή, θα γονατίσουμε στις μετάνοιες, θα μελετήσουμε Αγία Γραφή και Πατέρες, θα κάνουμε στην άκρη αυτά που μας αρέσουν και θα χτυπήσουμε ευθέως τη << λερναία ύδρα >> των παθών κατακέφαλα. Να κλείσουμε ραντεβού με τους πνευματικούς για να πάρουμε τον χάρτη και τις σωστές κατευθύνσεις ώστε να φτάσουμε νικητές την ημέρα της Αναστάσεως. Θα περπατήσουμε αυτά τα σαράντα σκαλοπάτια της Σαρακοστής δίνοντας αίμα για να λάβουμε πνεύμα.
Δεν επιβάλλει η Εκκλησία τη νηστεία, αντίθετα προτείνει ελεύθερα έναν τρόπο για να ζήσω με τον Θεό θεραπεύοντας τον εαυτό μου. Μπορώ αλλά δεν θέλω να φάω όχι γιατί είναι κακό το φαγητό αλλά γιατί δεν μπορώ να ασχολούμαι με τα επίγεια και υλικά αλλά με τα επουράνια και τα αιώνια.
Νηστεία στον ορθόδοξο δρόμο σημαίνει να πονέσω, να διαλυθώ, να συντριβώ, να κλάψω, να κοντραριστώ στα ίσα με τον εαυτό μου και τα πάθη μου. Οποιαδήποτε άλλη θεώρηση είναι ειδωλολατρία, δηλαδή αθεΐα.

Και για να κλείσουμε με λίγο πνευματικό χιούμορ. Νηστεία με γαλατάκι αμυγδάλου στον καφέ, τυράκι νηστίσιμο, αστακό, χαβιάρι δεν γίνεται. Δηλαδή με << ασκητικό φρόνημα ανέσεως >> κοροϊδευόμαστε. Όπως επίσης άλαδο από τη μια και κατάκριση από την άλλη δεν οδηγούν πουθενά. Σαν να πηγαίνεις γυμναστήριο για να κατέβεις σε ολυμπιάδα και μετά την προπόνηση να πηγαίνεις και τρως το καταπέτασμα και να σε βρίσκουν λιπόθυμο από το μεθύσι στη μέση του δρόμου. Με το να πάμε απλά στους Χαιρετισμούς, να στολίσουμε Επιταφίους και να πάμε να κοινωνήσουμε Μ. Πέμπτη ή Μεγάλο Σάββατο ανεξομολόγητοι δεν γίνεται τίποτα. Κοροϊδεύουμε τον Χριστό, τον εαυτό μας και δεν γίνεται κάτι. Ή όλα ή τίποτα…. ή θα μπούμε ερωτικά στον αγώνα της μετανοίας ή καλύτερα να κάτσουμε σπίτι μας. Με εξωτερικές εκφράσεις του φαίνεσθαι αλλά με απουσία καρδιάς Χριστό δεν μπορούμε να γνωρίσουμε.

Η μόνη ασυγχώρητη αμαρτία είναι η βλασφημία του Αγίου Πνεύματος δηλαδή η αμετανοησία. Αν δεν θέλω να αλλάξω, οι 40 αυτές μέρες είναι απλά ένας αριθμός στο ημερολόγιο και τίποτα περισσότερο. Αν θέλω να αλλάξω, οι μέρες αυτές γίνονται 40 σκαλοπάτια για τον ουρανό.
Ας αγωνιστούμε αυτές τις μέρες, ας προσπαθήσουμε να περιπλανηθούμε στον βυθό των ουσιαστικών νοημάτων της υμνολογίας της περιόδου αυτής και όταν με την άσκηση έχουμε κάνει τον κατάλληλο χώρο υποδοχής μέσα μας τότε θα συναντήσουμε τον Χριστό.
Οι καρποί της ασκήσεως την περίοδο αυτή θα φανούν την λαμπροβδομάδα δηλαδή την εβδομάδα της διακαινησίμου πόσο καινούργιοι γίναμε τελικά .
Να νηστέψουμε αγαπητοί μου από την φθορά του κόσμου ώστε να “φάμε” και να απολαύσουμε την αιωνιότητα.
Σαρακοστή : 40 μέρες αγκαλιά με τον Σταυρό όχι από βάσανο αλλά από έρωτα.

Καλό αγώνα, καλή και ευλογημένη Σαρακοστή σε όλους !

Παρασκευή 8 Μαρτίου 2019

Από την μια το θυμιατό και από την άλλη το πούρο. (Αρχ. Παύλος Παπαδόπουλος)

Κι όμως το κάνουμε. Και το κάνουμε φωνακτά, το κάνουμε επιδεικτικά, να δείξουμε σε όλους ότι ενδιαφερόμαστε για τα αιώνια ενώ συγχρόνως εμμένουμε στα πρόσκαιρα. Μιλούμε για την αγάπη και την ταπείνωση του Θεού ενώ συγχρόνως επιζητούμε πρωτοκαθεδρίες και δικαιώματα. Προβάλλουμε τον Χριστό και συγχρόνως ρίχνουμε λάσπη στο πρόσωπό Του με την αμετανοησία μας.Μιλούμε για πνευματική ζωή ενώ παραμένουμε χωρίς πνευματικό, χωρίς άσκηση, χωρίς συγχώρεση.
Μιλούμε λοιπόν για πνευματική ζωή. Ποια ζωή; Γι’αυτήν που καταναλώνουμε διαδικτυακά; γι’αυτήν που καταναλώνουμε σε μπαρ, σε διασκεδάσεις, σε αθλητικούς αγώνες;
Ποια ζωή ποθούμε τελικά;
Και σ’αυτήν την ερώτηση απαντούμε, “την εν Χριστώ ζωή”.
Κι όμως δεν κάνουμε τίποτα για να την ζήσουμε. Πηγαίνουμε στον πνευματικό γιατί «πρέπει», και δεν νιώθουμε να μας ελέγχει τίποτα, δεν έχουμε κάτι να του πούμε. Γιατί;
Διοτι ή ζωή μας είναι ήσυχη, χωρίς ταραχές, χωρίς απρόοπτα, χωρίς προβλήματα, αλλά συνάμα είναιχωρίς πνευματική προσπάθεια. Δεν νιώθουμε την αμαρτία μας γιατί η συνείδησή μας είναι χοντρή, θολωμένη. Δεν μπαίνουμε στην διαδικασία του πνευματικού αγώνος. Μένουμε στην επιφάνεια των πραγμάτων.
Δεν νιώθουμε την αμαρτία μας γιατί έχουμε πάθει ένα είδος ανοσίας σ’αυτήν.
Νομίζουμε ότι πνευματική ζωή είναι ο εκκλησιασμός, η ήρεμη ζωή, το να μην πέφτεις σε μεγάλα αμαρτήματα (κυρίως σαρκικά), η νηστεία.
Ποιος προσεύχεται όμως; Ποιος γονατίζει καθημερινά; Ποιος αγαθοποιεί αγνώστους; Ποιος μελετά τις Γραφές, ποιος εξετάζει σε βάθος τον εαυτό του;
Δεν τα κάνουμε αυτά, κι όμως νομίζουμε ότι είμαστε καλά πνευματικά.
Εάν αυτό δεν είναι υποκρισία, τότε τί είναι; Εάν αυτό δεν είναι πώρωση καρδιάς τότε τί είναι;Και ενώ βρισκόμαστε μέσα στο λιμάνι ναυαγούμε.

Το πιο επικίνδυνο στην πνευματική ζωή είναι η ασφάλεια. Η ασφάλεια της ηρεμίας μας, του μισθού μας, της οικογένειάς μας, της ζωής μας. Νιώθουμε ασφαλείς και ξεχνούμε να απασφαλίσουμε τα πνευματικά μας όπλα, αυτά τα όπλα που δίνει η Εκκλησία, που μας έχουν δώσει οι Θεοφόροι Πατέρες μας τα οποία είναι η προσευχή, η μετάνοια, το χαροποιό πένθος, η σιωπή, η ανεξικακία, η αγαθότητα, η καθαρότητα βίου, η νηστεία, η αγρυπνία, η μετοχή στα Μυστήρια, η μνήμη θανάτου, η υπακοή.
Νιώθουμε ασφαλείς και ξεχνούμε τον Θεό ως τον κύριο στόχο της ζωή μας. Γι’αυτό και την κάθε μας αστοχία δεν την θεωρούμε αμαρτία μα κάτι το δεδομένο, φυσιολογικό, αποδεχτό. Έχουμε συνθηκολογήσει με την αμαρτία,
γι’αυτό και η πνευματική μας ζωή είναι νεκρή.

Δεν είμαι απαισιόδοξος, απλά μία διαπίστωση κάνω.
Συνεχώς ξερνούμε και μετά γυρίζουμε και τρώμε τα ξερατά μας. Αμαρτάνουμε και πριν καλά καλά η μεταμέλεια μας κτυπήσει την πόρτα ξαναμαρτάνουμε. Και το φοβερό είναι ότι δεν θεωρούμε ότι σφάλαμε, δεν θεωρούμε ότι αδικήσαμε, δεν θεωρούμε ότι παρεκκλίναμε του σκοπού της ζωή μας. Εάν πέσουμε μία φορά δεν σταματούμε, δεν τρέχουμε αμέσως στο πετραχήλι του πνευματικού μας για να αναστηθούμε αλλά λέμε με το λογισμό μας «αφού έπεσα μία φορά τώρα δεν πειράζει…ας ξαναπέσω. Όταν θα ξαναεπισκεφτώ τον πνευματικό μου τότε θα σταματήσω». Έχουμε δηλαδή την πτώση μας σχεδιασμένη. Όμως δεν ξέρουμε φίλοι μου πότε θα μας βρει ο θάνατος. Εάν πέσαμε μία φορά δεν χρειάζεται να πέφτουμε συνέχεια, ας σταματήσουμε στην μία φορά. Γιατί αν συνηθίσουμε να πέφτουμε με την δικαιολογία ότι «λερωθήκαμε λίγο άρα ποια η διαφορά του λίγο με το πολύ», τότε θα χάσουμε κάθε αίσθηση της πτώσης μας και με την πάροδο του χρόνου θα την θεωρούμε την φυσική μας κατάσταση.

Το να έχουμε αδελφοί μου εμπιστοσύνη στην αγάπη του Θεού δεν σημαίνει ότι μπορούμε να παραμένουμε ράθυμοι, αμελείς, αμετανόητοι. Η ουσία της χριστιανικής ελπίδος είναι ενεργητική, αυτό σημαίνει αγώνα και προσπάθεια στο στίβο των αρετών. Η ελπίδα χωρίς προσωπικό αγώνα είναι πλάνη και όλεθρος διότι οδηγεί τον άνθρωπο στην αιώνια απώλεια.
Χωρίς πραγματικό αγώνα και δίψα για τον Θεό, θα κοινωποιούμε το πρωί το συναξάρι της ημέρας και το βράδυ θα ποστάρουμε την φωτογραφία μας σε κάποιο μπαρ μ’ένα ποτό στο χέρι.
Από την μια το θυμιατό και από την άλλη το πούρο.
Και όλα αυτά θα γίνονται χωρίς κανέναν ενδοιασμό. Θα μας είναι πολύ φυσικό και το ένα και το άλλο. Ίδια αξία για μας θα έχει η αγρυπνία σε ένα μοναστήρι και το ξενύχτι μας σε ένα κέντρο διασκέδασης.
Θα κάνουμε κυρήγματα περί Ορθοδόξου πνεύματος και συγχρόνως με την συμπεριφορά μας θα διχάζουμε, θα κατακρίνουμε, θα αυτοπροβαλόμαστε, χωρίς υπακοή, χωρίς ταπεινό και εκκλησιαστικό φρόνημα, χωρίς διάθεση για ομόνοια και ειρήνη. Θα «ορθοδοξούμε» πολεμώντας και θα νομίζουμε ότι είμαστε και «μάρτυρες της αληθείας», ενώ είμαστε φερέφωνα του διαβόλου.
Πώς είναι δυνατόν να μιλάς για τα πνευματικά ενώ συγχρόνως το μόνο που σε ενδιαφέρει είναι ο τραπεζικός σου λογαριασμός, η ομορφιά του προσώπου σου, τα μοδάτα ρούχα σου, η αίγλη της κοινωνικής σου ζωής;

Φυσικά η πνευματική μας πρόοδο και σωτηρία πραγματώνεται δια της Χάριτος του Παρακλήτου όμως η Χάρις δεν έρχεται ουρανοκατέβατα, μαγικά, αλλά ενεργοποιείται δια της προσωπική μας προσπάθειας.
Ο Παράκλητος σκηνώνει μέσα μας όταν βρίσκει χώρο να το κάνει. Εάν δεν αδειάσουμε τον εαυτό μας απ΄όλα αυτά τα περριτά και μάταια ο Παράκλητος θα παραμένει εξόριστος.
Πως να μιλήσουμε για τα πνευματικά, όταν η ζωή μας είναι τόσο ρυπαρή;

Πέμπτη 7 Μαρτίου 2019

Η παραβολή του ασώτου είναι μυσταγωγική παραβολή (π. Παντελεήμων Κρούσκος)

Η παραβολή του ασώτου είναι μυσταγωγική παραβολή. Καθαρά αναφέρεται στο μυστήριο του βαπτίσματος, της μετανοίας και της Θείας Ευχαριστίας. Η σωτηρία είναι στο τραπέζι της Εκκλησίας. Εκεί είναι ο Πατέρας, ο μόσχος, η στολή η πρώτη και τα άλλα στοιχεία της δόξας. Πιό καθαρά δεν μπορούσε να μιλήσει ο Κύριος. Δεν πρόκειται για μια ηθική οδό δικαίωσης, αλλά για μια μυσταγωγική εκκλησιαστική διαδικασία. Αυτό είναι η επιστροφή και η χαρά.Ο δε άγιος Συμεών μας λέει πώς στην παραβολή του Ασώτου κρύβεται και προτυπώνεται το μέγα μυστήριο της Μετανοίας Εξομολόγησης στα τρία στάδιατου: την εξομολόγηση, την συντριβή και την ικανοποίηση. Στο «Πάτερ, ήμαρτον εις τον ουρανόν και ενώπιον σου», τυπώνεται η εξομολόγηση. Στο «ουκ ειμι άξιος κληθήναι υιός σου» η συντριβή. Στο «ποίησον με ως ένα των μισθίων σου», η ικανοποίηση, δηλαδή η ανάγκη κάποιου πνευματικού επιτιμίου για να ικανοποιηθεί η συντριβή του ανθρώπου.Ο πρεσβύτερος υιός δεν ζήλεψε την στολή, το δαχτυλίδι, τα σανδάλια και την πατρική αγκαλιά. Ζήλεψε τον μόσχο τον Σιτευτό και έκανε μνεία για την χαρά και το πανηγύρι. Οι πατέρες μας λένε πώς αυτή η στάση παραπέμπει σε όσους από εμάς, στέκονται απέναντι σε αυτούς πού Κοινωνούν (αυτός είναι ο θυόμενος μόσχος) και κρίνουν την αξία ή την αναξιότητα του καθενός. Ταλαίπωρε ανόητε!Μήπως σφάζοντας το μοσχάρι ο Πατέρας και παραθέτοντας τράπεζα, δεν κάλεσε και σένα να συμμετάσχεις στην χαρά; Μήπως ο αμαρτωλός αδελφός σου δεν έχει και αυτός δικαίωμα στο πανηγύρι και το τραπέζι; Κοινό δεν είναι το Ποτήριο; Μήπως κάλεσε αυτόν και απέκλεισε εσένα; Και εν πάση περιπτώσει, ποιός ω άνθρωπε σε κατέστησε δικαστή και κριτή στα δικά μου, λέγει Κύριος;Εγώ αυτό πού δίνω σε αυτόν και σε σένα το όμοιον δίνω! Δεν έχω το δικαίωμα να επιστατώ σε αυτά πού μου ανήκουν; Ο αδελφός σου ήταν χαμένος και βρέθηκε και νεκρός και ανέζησε; Δεν έπρεπε λοιπόν να χαρούμε; Αυτός το παρελθόν του το άφησε πίσω. Κι εγώ τον έκρινα άξιο της χαράς. Εσύ γιατί το κρατάς ακόμα μέσα σου, αυτό το ξένο παρελθόν πού δεν σε αφορά διόλου;Το παρόν του αξιολογώ και πράττω! Μήπως είσαι φύλακας της περιουσίας μου; Μήπως φθονείς την Αγάπη μου, ω μικρόψυχε και άρρωστε άνθρωπε;!;!


Σατάν, ο «πρεσβύτερος υιός» της παραβολής του Ασώτου

Νομίζω πώς ο μεγάλος γιος της παραβολής μοιάζει με τον Εωσφόρο, σε αντιδιαστολή με τον νεότερο υιό, ο οποίος είναι ξεκάθαρα ο Αδάμ, ο άνθρωπος.Ο Θεός είναι Πατέρας και των δύο, διότι είναι δημιουργός και των δύο. Και φυσικά ως χρονικής προτεραιότητας πλασθείς ο διάβολος θεωρείται πρεσβύτερος υιός(δημιούργημα εν χρόνω).Ο μικρότερος γιος Αδάμ αποστατεί και φεύγει από το πατρικό σπίτι. Όταν όμως επιστρέφει στον παράδεισο και κάθε φορά πού επιστρέφει στον παράδεισο,την πατρική οικία και αγκάλη, γίνεται αντικείμενο φθόνου, από τον μεγαλύτερο υιό.Ο μεγαλύτερος υιός παρουσιάζεται στην παραβολή ήδη εκτός της πατρικής οικίας, όπως και ο διάβολος αποστάτησε και έμεινε εκτός πριν από την πτώση του Αδάμ. Υποκρίνεται άγνοια και ζητά την αιτία της χαράς από τον υπηρέτη(τον άγγελο,τον ιερέα,τον χριστιανό), προφανώς για να τον κάνει συγκοινωνό της αγανακτήσεως και της καταστάσεως του. Φθονώντας το συνδημιούργημα του, τον άνθρωπο, τον διαβάλει(εξ ου και διάβολος) στον Πατέρα (ο γιος σου που εφαγε την περιουσία σου με τις πόρνες κτλ).Επίσης, σκοτισμένος, καταφέρνει να αγνοεί την πτώση και τον σκοτισμό του, εγκαλώντας τον Πατέρα για αγνωμοσύνη και αχαριστία και ως αδικημένο προμηθέα παρουσιάζει τον εαυτό του, θεωρώντας πώς ο Πατέρας ποτέ δεν του χαλάλησε αγάπη(έριφον) μετά των φίλων του (δαιμόνων) για να συνευφρανθή και αυτός(γιατί η χαρά του παραδείσου είναι η ίδια η κόλαση για τον ακοινώνητο και ακάθαρτο) και θεωρεί υπεύθυνο για την αυτοκαταστροφή του, την υποτιθέμενη μεροληψία και αδικία του Θεού, έχοντας κρίση διεστραμμένη και αμαυρωμένο το αυτεξούσιο.Ο Πατέρας του θυμίζει την δόξα πού είχε κοντά του πάλαι, αλλά και δυνητικά πάντα σαν αρχάγγελος(ασχέτως αν αυτός παραμένει αυτεξούσια διεστραμμένος) και επιχειρεί να τον βάλει και αυτόν στον παράδεισο για να συγχαρεί με τον αδελφό του τον άνθρωπο(διότι ο Θεός και τον σατανά προσκαλεί στην μετάνοια), αλλά αυτός αρνείται, δαιμονίζεται(οργίζεται), δεν εισέρχεται(ουκ ήθελε εισελθείν) και μένει για πάντα εκτός της χαράς του Πατέρα(ακοινωνησία, κόλαση).Ενώ οι υπηρέτες του Πατέρα(αγαθοί άγγελοι) συγχαίρουν και συμπανηγυρίζουν για την επιστροφή του Αδάμ στον πατρικό οίκο(Γίνεται μεγάλη χαρά «εν τω ουρανώ επί ενί αμαρτωλώ μετανοούντι» Λουκ. 15, 7).Ας θυμηθούμε επίσης πώς ο άνθρωπος κλήθηκε να αναπληρώσει το δέκατο αγγελικό τάγμα του Εωσφόρου και των αγγέλων του, που εξέπεσαν, και την παραβολή του χαμένου προβάτου.
Ο ποιμήν(Θεός) αφήνει τα εννέα πρόβατα(τα εννέα τάγματα των αγγέλων) και ψάχνει να βρει το χαμένο πρόβατο. Μετά το βρίσκει και το συναριθμεί με τα εννέα άλλα τα οποία συγχαίρουν για την εύρεση του προβάτου.Ο χριστιανός πού βλέπει με μάτι «στραβό» και διαβολική διάθεση την επιστροφή του μετανοημένου αδελφού του και απαράδεκτη την ποιμαντική φροντίδα της Εκκλησίας για τον παραπλανημένο, μοιάζει με τον ίδιο τον σατάν, τον φθονερό και διαβολέα. Έχοντας ψευδαίσθηση ανωτερότητας και αυτάρκεια πνευματική, θεωρεί τον Θεό Πατέρα, υπεύθυνο για την δική του ελεεινή κατάσταση, υπόχρεω να τον δικαιώσει και να τον διακονήσει και όμως δεν θέλει να διακονηθεί και να βοηθηθεί, αλλά αποδεικνύεται στο τέλος αμαρτωλός και άσωτος. Η αγάπη και η δικαιοσύνη του Πατέρα είναι κόλαση γι'αυτόν και αποκαλύπτει την μιζέρια της ύπαρξης του, όπως ο άπλετος ήλιος είναι θάνατος για τα πιό ζοφερά και αβυσσαλέα σκότη.

Δευτέρα 4 Μαρτίου 2019

Καταλαλιά: θάνατος με το στόμα, θάνατος με το αυτί (Όσιος Εφραίμ ο Σύρος)

Αδελφέ, να μην ανέχεσαι αυτόν που καταλαλεί, ακόμη και αν λέει την αλήθεια, για να μη γίνεις συμμέτοχός του στην καταστροφή. Γιατί αν συμβεί να πει κάποιος δίκαια κακό τον βασιλιά που έσφαλε, κανείς από τους παρόντες δεν ανέχεται να ακούσει αυτά που λέγονται εναντίον του βασιλιά. Αν όμως σταθεί κανείς και ακούσει, μία τιμωρία αποφασίζεται και για τους δυο: ο ένας θανατώνεται γι’ αυτά που είπε, και ο άλλος επειδή τα άκουσε. Μιλά για κάποιον ο ψεύτης και εσύ στρέφεις το αυτί σου σε αυτόν, και τον θάνατο που βγάζει από το στόμα του τον δέχεται η αγκαλιά της ακοής σου· και παίρνοντας το φαρμακερό προζύμι του ψεύδους το ζυμώνεις μέσα σου.

Από πού βρήκε είσοδο ο θάνατος στον άνθρωπο; Δεν ήταν από την ακοή; Με αυτήν η Εύα δέχτηκε τα λόγια του φιδιού και μέσω αυτής, από τότε μέχρι σήμερα, συνηθίζει να εισέρχεται η καταστροφή. Γιατί ο διάβολος μπορεί να θανατώνει αυτόν που σωπαίνει μέσω εκείνου που μιλά· και αυτόν που δεν μπορεί να τον θανατώσει με το στόμα, τον θανατώνει με το αυτί.

Κάποτε, παρόλο που οι δαίμονες έλεγαν την αλήθεια, ο Σωτήρας δεν ανέχτηκε να τους ακούσει (Λουκ. 4:35). Επίσης και οι απόστολοι δεν δέχτηκαν να ακούσουν τον δαίμονα που τους εγκωμίαζε (Πραξ. 16:16-18), για να μη φωλιάσει η φαρμακερή φωνή του στην καθαρή ακοή τους, και έτσι να μη δέχονται ούτε το ψέμα. Γιατί ο πανούργος δαίμονας συνηθίζει να ανακατώνει το ψέμα με την αλήθεια, και αφού εξαπατήσει έτσι τους απλοϊκούς, τους γκρεμίζει στο βάραθρο της απώλειας.

Το φίδι, αν και τρώει γλυκιά τροφή, τη μεταβάλλει αμέσως σε δηλητήριο, και αν το μεταδώσει σε κάποιον, αλίμονο σε εκείνον. Έτσι και μέσα από την αλήθεια μπορεί να διοχετευτεί το ψέμα, σαν δηλητήριο γεμάτο με θάνατο. Μέσα δηλαδή στα γλυκύτατα λόγια του δαίμονα κρύβεται φοβερό και ολέθριο δηλητήριο, που δεν το καταλαβαίνουν οι πολλοί.

Παρόμοια και ο Ισκαριώτης, με το να κρύψει την απάτη στο φίλημα του στόματος και στην ειρηνική γλώσσα, ετοίμασε την προδοσία του καρδιογνώστη Κυρίου (Μαρκ. 14:43-46). Αν ο ψεύτης φάνηκε τέτοιος απέναντι στον Δημιουργό, σ’ εσένα πώς θα φερθεί; Ο Σωτήρας παρέδωσε τον εαυτό του στον θάνατο, αλλά δεν παρέδωσε την ακοή του στη φωνή του ψεύτη. Άνοιξε το στόμα του και γεύτηκε ξίδι με χολή (Ματθ. 27:34), δεν πρόσφερε όμως το αυτί του να δεχτεί τα λόγια του βρωμερού. Έδωσε το στόμα του να το φιλήσει ο προδότης, δεν έδωσε όμως απόκριση στον απατεώνα.

Και εσύ, δίνε το στόμα σου να το φιλήσει ο ψεύτης, μην του δώσεις όμως την ακοή σου· γιατί το φίλημα αυτόν θα καταδικάσει, ενώ με την ακοή θα σε θανατώσει η γεύση των λόγων του. Καλύτερα όμως θα κάνεις αν αποφύγεις εντελώς τη μυρωδιά και τη γεύση του δηλητηρίου.

Γιατί από τον καπνό φεύγεις αμέσως, ενώ τον ψεύτη τον ακούς ευχάριστα; Αποστρέφεσαι τη δυσωδία, και κάθεσαι κοντά στον φιλοκατήγορο; Όλα τα μέλη σου οφείλεις να τα φυλάξεις όπως πρέπει από τα βλαβερά. Αν το σώμα σου είναι αθώο από την πορνεία, φύλαξε το στόμα σου από την καταλαλιά. Το στόμα δεν μπορεί να μοιχεύσει, μπορεί όμως να πει ψέματα και να συκοφαντήσει και να σου προξενήσει την ίδια καταστροφή. Γιατί αν ένα μέλος σου είναι ένοχο, θα τιμωρηθείς ολόκληρος, εξαιτίας του μέλους εκείνου που θα καταδικαστεί.

Ο στρατιώτης έχει όλο το σώμα καλυμμένο με σιδερένιο θώρακα· αν όμως μια από τις πολύ μικρές τρύπες του θώρακα ανοίξει περισσότερο και αφήσει το βέλος να περάσει, προξενεί τον θάνατο στον γενναίο. Έτσι και με τη θύρα του αυτιού· αν βρεθεί ανοιχτή σε εκείνον που καταλαλεί, αφήνει να εισχωρήσει φοβερή καταστροφή γι’ αυτόν που ακούει. Αυτή μάλιστα η θύρα είναι τόσο μεγάλη, ώστε από αυτήν χώρεσε ο τόσο μεγάλος θάνατος και μπήκε μέσα στον κόσμο, και ενώ καταπίνει όλες τις γενεές, μένει αχόρταστος. Ας κλείσουμε λοιπόν καλά τα αυτιά μας με πόρτες και αμπάρες, για να μην μπει μέσα η κακολογία.

Μην καταφρονήσεις την καταλαλιά σαν κάτι το ασήμαντο και όχι θανατηφόρο. Η Μαριάμ έγινε λεπρή σαν το χιόνι, επειδή τιμωρήθηκε για έναν κακό λόγο (Αριθ. 12:10 και 1-2). Αν εκείνη, ενώ ήταν προφήτισσα, τιμωρήθηκε φρικτά για την κακολογία, πόσο μεγάλη θα είναι η τιμωρία γι’ αυτούς που επιδίδονται στις καταλαλιές; Αν και η Μαριάμ είπε την πραγματικότητα, αποδοκιμάστηκε η αλήθεια της, επειδή την είπε με κακολογία. Το ίδιο και αν πει κανείς καταλαλιά δίκαια, το δίκιο του είναι γεμάτο με άδικο. Δηλαδή, ή έλεγξε τον άλλο δίκαια ή μην τον κατηγορήσεις κρυφά. Γιατί η δικαιοσύνη περιφρονείται, όταν είναι ανακατωμένη με την κακία της δολιότητας. Η τροφή θανατώνει, όταν μέσα της κρύβει δηλητήριο.

Από τα φανερά να καταλάβουμε εκείνα που δεν φαίνονται. Στη Μαριάμ ας δούμε να απεικονίζεται η αλήθεια. Όλο της το σώμα έγινε λεπρό στα φανερά, επειδή με όλη την ψυχή αμάρτησε χωρίς να φανεί. Με τη βλάβη που φαινόταν αντιλήφθηκε τη βλάβη που έπαθε χωρίς να το καταλάβει. Με την αποκρουστική λέπρα έμαθε πόσο κακή και μισητή είναι η κακολογία, και το ορατό σώμα έγινε καθρέφτης τής μέσα σε αυτό αόρατης ψυχής. Με τη φθορά της σάρκας διδάχτηκε πώς διαφθείρεται η καρδιά που αγαπά την καταλαλιά. Με τον εξωτερικό άνθρωπο κατάλαβε τι έπαθε ο εσωτερικός της άνθρωπος. Όπως δηλαδή εκείνη στράφηκε εναντίον του αδελφού της, έτσι στράφηκε εναντίον της το ίδιο της το σώμα, ώστε από τον ίδιο τον εαυτό της να μάθει πόσο μεγάλο καλό ήταν γι’ αυτήν η ένωση της αγάπης. Τα μέλη της έγιναν αντίπαλοί της, επειδή και εκείνη έγινε αντίπαλος του αδελφού της, έτσι ώστε με την αντιπαλότητα του σώματος να φροντίσει να αποκτήσει ειρήνη και ομόνοια με τον αδελφό της.

https://www.koinoniaorthodoxias.org/

Παρασκευή 1 Μαρτίου 2019

Όταν φορτώνεται ο σκληρός δίσκος καταρρέει η ψυχή – π. Διονύσιος Ταμπάκης

Γιατί τα… likes είναι υποκατάστατα της αποδοχής που δεν παίρνουμε

Από το μακρινό παρελθόν μέχρι σήμερα οι παλαιότεροι, κατά κανόνα, κοπιάζουν με αγωνία να παιδαγωγήσουν τους νεότερους. Ωστόσο, ακόμη και οι χριστιανοί γονείς και παιδαγωγοί στις μέρες μας παρασύρονται από τις κοινωνικές συνήθειες και ενώ γνωρίζουν μεγάλες αλήθειες, μοιάζει να τις ξεχνούν και απομακρύνονται κουρασμένα από την αγωγή μέσω των εντολών. Έτσι λησμονούν να δείξουν την αγάπη που έχει για την ανθρωπότητα ο Χριστός και κάπως έτσι χάνουμε την γοητεία της πνευματικής ζωής. Για το πόσο ελκυστική μπορούμε να προβάλλουμε στους νέους την πνευματική ζωή χωρίς να πέσουμε στην παγίδα της κηρυγματικής διδασκαλίας που δεν πείθει πια κανέναν, συνομιλήσαμε με τον πατέρα Διονύσιο Ταμπάκη. Ο π. Διονύσιος, ιερέας στον ιερό ναό Γενεσίου της Θεοτόκου στο παλαιό Ναύπλιο, και συγγραφέας, χαμογελαστός και απλός φανερώνει την έγνοια του ποιμένα:


«Θα σας μιλήσω με μια ιστορία πραγματική. Πριν λίγο καιρό με μια παρέα νέων κινήσαμε για ένα προσκύνημα στον Άθωνα. Βηματίζαμε σ’ ένα μονοπάτι, όπου συναντήσαμε ένα νέο παιδί. Έβγαζε με το κίνητό του φωτογραφίες με ζήλο αδιάκοπο. Καταγόταν από την Αυστραλία και είχε κάνει αυτό το υπερπόντιο ταξίδι για να προσκυνήσει τον θρόνο της Παναγίας.
Σιγά-σιγά πιάσαμε κουβέντα. Με ρωτά με πνευματική αγωνία:
“-Father, να μαθαίνουμε τα γεγονότα που συμβαίνουν γύρω μας;
-Εξαρτάται. Υπάρχουν πράγματα που τα μαθαίνεις και σε οικοδομούν και άλλα που τα μαθαίνεις και σε βλάπτουν. Τα παλιά χρόνια άκουγες κάτι και έπαιρνες κάτι. Τώρα ακούς κάτι και χάνεις κάτι. Πιστεύω πως δεν υπήρχε ποτέ εποχή στην ιστορία του ανθρώπου, που οι γνώσεις και οι πληροφορίες να ήταν τόσες πολλές ενώ παράλληλα να υπάρχει τόση πνευματική ανεπάρκεια. Γεμίσαμε το μυαλό μας και αδειάσαμε την ψυχή μας.


O ανθρώπινος νους λειτουργεί σαν την μνήμη του υπολογιστή. Όταν βαρυφορτώνεται με σκέψεις, πληροφορίες, μνήμες, μέριμνες, εικόνες, άγχη, λογισμούς, ερεθίσματα, τότε γεμίζει ο “σκληρός δίσκος”, κουράζεται και καταρρέει η ψυχή. Είμαστε σήμερα αρκετά μορφωμένοι και νοούντες, αλλά όχι μετα-νοούντες.

Τα πολλά νέα μάς παλιώνουν και μας φθείρουν, οι πολλές μνήμες μάς σκάβουν το μνήμα, οι πολλές πληροφορίες μάς αποτελειώνουν, όπως κατέστησαν στήλη άλατος την γυναίκα του Λωτ, η οποία ζητούσε και άλλες πληροφορίες και γνώσεις από τα news channel των Σοδόμων. Έχουμε εθιστεί στην αδιάκοπη ροή των εντυπωσιακών πληροφοριών καθισμένοι μπροστά σε μία οθόνη νοιώθοντας έτσι πως παρακολουθούμε την ζωή ενώ πραγματικά φεύγει ολοένα η ζωή από μέσα μας γενόμενοι ξέψυχοι σαν την σύζυγο του Λωτ.»


Να είμαστε γνήσιοι

Αναρωτήθηκαμε αν η μικρή προσκυνηματική συντροφιά των νέων με τον π. Διονύσιο συμφώνησε με τα λεγόμενά του και του θέσαμε το ερώτημα αν είναι δυνατόν να υποψιάσουμε τους νεαρούς χρήστες πως η ιστορία με τα “likes” καταρρακώνει την πνευματική υγεία και γεμίζει μελαγχολία τους ανθρώπους:
«Έχεις δίκιο, έβγαζαν φωτογραφίες το Όρος και αγωνιούσαν αν θα έχουν “likes”. Τους είπα “Βρε άστε τα λάϊκ και τα βλάϊκ και κοιτάξτε ευλογημένα να ’χετε την ειρήνη μέσα σας”. Όλη μας την ημέρα την περνούμε με ετούτη την αγωνία. Μας κάνουν likes και χαιρόμαστε, δεν μας κάμουν και στεναχωριόμαστε. Τόσο φτηνή είναι η χαρά που μας χάρισε ο Χριστός;»
Η αλήθεια είναι ότι όλοι έχουμε ανάγκη την επιβεβαίωση και την αποδοχή. Ωστόσο, πώς αυτά ισορροπούν με την γνησιότητά μας ως χριστιανοί; Ο πατήρ Διονύσιος είναι ξεκάθαρος:
«Ας είμαστε εμείς αληθινοί, γνήσιοι και εντάξει με την συνείδησή μας και τότε περιττεύουν οι γνώμες των άλλων. Τώρα έδωσες υλικό για σοβαρή συζήτηση.
Ναι πράγματι, τι να πεις έτσι όπως έχουμε καταντήσει να απορρίπτει σήμερα ο ένας τον άλλο; Σήμερα δεν λαμβάνει ο άνθρωπος πλέον αποδοχή και εκτίμηση από κανέναν. Γι’ αυτό το ρίχνουμε στα υποκατάστατα, τουτέστιν στα likes και αισθανόμαστε έτσι μία μικρή αγάπη από τους ανθρώπους. Όμως αγαπώ αληθινά σημαίνει αποδέχομαι.
Σε δέχομαι και σε κατα-δέχομαι ανεπιφύλακτα στην καρδιά μου με και με όλα τα λάθη σου, όπως ο Πατέρας όταν αγκάλιασε τον άσωτο υιό.


Χαρά με… τόκο


Ας γίνει λοιπόν η ζωή μας ένα μεγάλο like που θα αγκαλιάζει με αποδοχή και εκτίμηση τους αδελφούς μας. Να κάνεις τον κάθε ένα που συναναστρέφεσαι να νοιώθει ξεχωριστός και πολύτιμος μέσα στην ευγενική σου και άδολη αγάπη και τότε ακριβώς λειτουργούν οι πνευματικοί νόμοι και εφόσον προσφέρεις χαρά θα σου επιστραφεί αυτή πίσω με τόκο.»
Οι μάσκες, τα προσωπεία, ο χρόνος που σπαταλάμε και η έννοια της συντέλειας
Ο τρόπος που λειτουργεί η επικοινωνία στο διαδίκτυο ωθεί τον άνθρωπο σε κατώτερα ένστικτα. Οι νέοι μας με την απειρία τους, αλλά και οι μεγαλύτεροι με την παγίωση των ετών στην κακή συνήθεια γινόμαστε άνθρωποι του προσωπείου. Ο πατήρ Διονύσιος θα συμφωνήσει:
«Όμως ας προσέξουμε, διότι όταν φοράς για πολύ μία μάσκα μετά ξεχνάς ποιος είσαι.
Θα σας μιλήσω για τον πνευματικό άνθρωπο. Αυτός κατέχει μέσα του τη ζωντάνια του Αγίου Πνεύματος και όπου σταθεί σκορπά γύρω του χαρά, κάμνοντας τους διπλανούς του να αναπνέουν καλύτερα, ενώ ο υλικός είναι πνιγηρὸς καὶ κουραστικὸς, η καρδιὰ του πόρρω απέχει απὸ τὸν Χριστό (βλ. Μάρκ. ζ΄, 6).»

Δεν θα γινόταν παρά να σκεφτούμε τον χαμένο χρόνο που δεν επιστρέφει, αυτόν που σπαταλιέται ανεπανόρθωτα μπροστά στην οθόνη ενός υπολογιστή, πίσω από την προσωπική ιστορία του καθενός μας και την αλλοιώνει. Ρωτάμε τον π.Διονύσιο και μας δηλώνει με σαφήνεια:
«Ο χρ-όνος είναι όνος που πρέπει να τον χρησιμοποιούμε και όχι να μας χρησιμοποιεί. Όπως λέγει ο Χριστός μας στο Ευαγγέλιο: “Το Σάββατο για τον άνθρωπο εγένετο ουκ ο άνθρωπος για το Σάββατο.” Και ο χρόνος λοιπόν για τον άνθρωπο έγινε και όχι ο άνθρωπος για τον χρόνο. Σήμερα όμως ενώ οι άνθρωποι νομίζουν πως τον διαχειρίζονται δημιουργικά, στην πραγματικότητα τον αχρηστεύουν, αφού οι πράξεις τους δεν παράγουν αιωνιότητα αλλά καρπούς πρόσκαιρους. Έτσι παίρνει αξία ο χρόνος όταν υπηρετεί την αιωνιότητα. Να επιθυμούμε να ζούμε πολλά χρόνια, όχι για καλοπέραση και ευημερία μόνο, αλλά για να μας δώκει ο Κύριός μας χρόνο για να μετανοήσουμε περισσότερο με βαθιά μετάνοια. Τότε έχει αξία ο χρόνος όταν με την μετάνοια, μας προετοιμάζει για την αιωνιότητα και αθανασία. Διότι και εκατό ετών να φτάσεις, όταν είσαι μέσα στην αμαρτία τότε κατάφερες μόνο μία τρύπα στο νερό. Γι’ αυτό και όταν ρωτάς τον ευλογημένο παπα-Κύριλλο: “πόσα χρόνια έχεις πάτερ καλόγερος;” σου απαντά: “Σαράντα, μα αρετή καμία”.»


Τελειότητα

Η έγνοια για τον χρόνο που απομένει στον καθένα μας δεν περιορίζεται στον εαυτό μας, συχνά σκεφτόμαστε και το τέλος του χρόνου του κόσμου όπως έχει ειπωθεί στις γραφές. Όμως ευτελίζεται ο χριστιανός με την τρομολαγνεία μιας συντέλειας χολυγουντιανού τύπου. Ζητάμε την γνώμη του πατρός Διονυσίου και μας την λέει:
«Όταν λέμε συντέλεια δεν την εννοούμε μόνον με την έννοια την χρονική, το τέλος του χρόνου, αλλά με την έννοια την ποιοτική δηλαδή την τελειότητα και την πληρότητα της αγιοσύνης. Όταν το καλό γίνει πιο καλό και τελειοποιηθεί και έρθει το τέλειον όπως τότε που είπε ο Ιησούς Χριστός μας πάνω στον Σταυρό το “τετέλεσται”, δηλαδή πως εκπληρώθηκε πλέον η θεία οικονομία στο τέλειο, τότε θα γίνει και η συν-τέλεια που θα δώσει τελεία και παύλα στο κακό και θα τελειοποιηθεί το καλό.

Έτσι και εκείνες τις εποχές και ημέρες ενώ το κακό θα αυξάνεται, παράλληλα όμως θα συν-αυξάνεται και το καλό και η αρετή όλο και θα τελειοποιείται. Και όταν η Εκκλησία λαμπρυνθεί και στολιστεί ακόμη περισσότερο και με άλλους Αγίους και φθάσει ακόμη περισσότερο στην ατέλεστη τελειότητα τότε θα γίνει η συν-τέλεια. Γι’ αυτό και ονομάζεται ένδοξη παρουσία διότι θα έχει δόξα πολλή. Και πότε ένας έχει δόξα; Όταν είναι νικητής. Και πότε αποδείχνεται κάποιος νικητής; Όταν έχει και με κάτι να καυχηθεί. Μα σε τι να καυχηθεί σήμερα ο Χριστός μας; Ας μετανοήσουμε και τότε όλα τα σύμπαντα θ’ αλλάξουν μεμιάς και θα έρθει η ομορφιά, η ζωή και πάει το κακό, η λύπη και ο θάνατος, θα φύγει η φθορά, θα αναστηθούν ένδοξοι οι αποθαμένοι και θα ζούμε πλέον σαν πριγκηπόπουλα αιώνια στο παραδεισένιο παλάτι του Θεού… Μετανοούμε όμως; Γι’ αυτό σας λέω πως δεν είναι πρέπον να ορίζουμε την συντέλεια αλλά μπορούμε με την μεταμέλειά μας να την καθ-ορίσουμε.Στο χέρι μας είναι!».
Ευχαριστήσαμε τον π. Διονύσιο για όσα μας είπε για τους αναγνώστες της “Ορθόδοξης Αλήθειας”. Ελπίζουμε στη Δευτέρα Παρουσία Του, τον Χριστό να τον αναγνωρίσουμε όλοι, όπως πραγματικά είναι: Θεός Αγάπης. Όπως Τον αναγνώρισε όταν ήταν άγνωστος στη γη, ο άγιος Συμεών και πλήθος αγίων όταν τον συνάντησαν και τον συναντούν πάντα.

Σοφία Χατζή
δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα
ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, 20.02.2019