Ἐάν θέλεις νά ὑποστηρίξεις τή χρήση τῆς μάσκας μέσα στούς ναούς, μπορεῖς νά τό κάνεις ἐπιλέγοντας ἐπιχειρήματα ὡραιοφανῆ καί πνευματόσχημα.
Τό ἴδιο ἰσχύει γιά κάθε προεπιλεγμένη θεωρητική στάση καί ἐπιλογή. Γιά παράδειγμα, μπορεῖς νά ἐπικαλεστεῖς τήν ἀποβολή τῆς μάσκας τῆς ὑποκρισίας καί νά ἀποδεχτεῖς τήν ἰατρική συμβουλή περί τῆς μασκοφορίας στίς ἐκκλησίες.
Εἶναι δεδομένο πώς ὅ,τι ἐπιλέξεις, μπορεῖς νά τό τεκμηριώσεις μέ τίς ἀνάλογες κοπτορραφές, ἀκόμη καί μέσα ἀπό τὴν ἴδια τήν ἁγία Γραφή. Προαιώνιο κόλπο τῶν αἱρετικῶν...
Εἶναι σεβαστή, βέβαια, κάθε ἄποψη, ὡστόσο θά πρέπει νά τήν τεστάρουμε πάνω στήν κρησάρα τῆς ὀρθόδοξης παράδοσης, εἰδικά ὅταν πρόκειται γιά ἐκκλησιαστικό ζήτημα.
Γιά τόν γράφοντα, τά ὅρια μεταξύ γραφικότητας καί βλασφημίας εἶναι εὐκόλως προσπελάσιμα ἔνθεν κακεῖθεν...καί αὐτό φάνηκε στήν πρόσφατη φωτογραφία, στήν ὁποία ρουμάνος κληρικός μέ μάσκα κοινωνοῦσε τούς πιστούς!
Ἐάν καί σέ αὐτό χωράει ἡ πρόκριση τῶν «ἰατρικῶν συμβουλῶν», τότε δέν χρειάζεται νά διαβάσει κάποιος τή συνέχεια τοῦ παρόντος κειμένου.
Τό πρῶτο καί κυριότερο εἶναι πώς οὔτε ἰατρικῶς ἔχει γίνει ἀποδεκτή ἡ εὐρεῖα χρήση τῆς μάσκας. Τό ὅτι ὑπάρχει μιά ἐπιστημονική μονομέρεια στή χρήση καί ἀποδοχή συγκεκριμένων ἐπιστημονικῶν ἀπόψεων, αὐτό εἶναι ζήτημα ὄχι τῆς παρούσης διαπραγμάτευσης.
Ἐάν, ὅμως, ὑποθέσουμε ὅτι ὄντως εἶναι ἡ καλύτερη προστασία ἀπό τίς μεταδοτικές νόσους, τότε προκύπτει τό πρῶτο πρόβλημα - ἀναφερόμαστε πάντοτε στή θεολογική πλευρά τοῦ θέματος: ἀπό δῶ καί στό ἑξῆς θά εἰσερχόμαστε στούς ναούς μέ μάσκες, ἐπειδή εἶναι κλειστοί χῶροι;
Τό ζήτημα εἶναι καί πολιτικοκοινωνικό, ἀλλά εἴπαμε δέν θά τό πιάσουμε ἀπό κεῖ. Καί διογκώνεται μέ τήν ἁπλή σκέψη ὅτι πάντοτε θά ὑπάρχει κάτι μεταδοτικό γύρω μας, ὅπως ἡ κοινή γρίπη.
Ἐάν ἀποδεχτοῦμε τή μάσκα στήν ἐκκλησία μέ «θεολογικά» κριτήρια, τότε ἁπλά καταρρίπτουμε μιά χριστιανική παράδοση αἰώνων, κατά τήν ὁποία ἡ προσφυγή στή θεία βοήθεια εἶναι τό μεγαλύτερο φάρμακο ἐνάντια σέ κάθε πανδημία καί κάθε θεομηνία.
Αὐτό φυσικά δέν καταργεῖ τήν ἐπιστήμη καί τόν σεβασμό πρός τήν τελευταία. Ἁπλά ὁριοθετεῖ τίς περιοχές δράσης θρησκείας καί ἐπιστήμης, γιά τήν ἀποφυγή ἀνούσιων συγκρούσεων καί παρεξηγήσεων. Κάποτε, λοιπόν, βγάζαμε τά Λείψανα καί τά λιτανεύαμε μαζί μέ τίς ἱερές Εἰκόνες. Κάναμε Εὐχέλαια, Παρακλήσεις καί Λειτουργίες, ὥστε νά μᾶς ἐλεήσει ὁ Κύριος καί νά παύσει τά δεινά.
Τώρα, ὄχι μόνο δέν κάνουμε Λειτουργίες καί Λιτανεῖες - πρός ἀποφυγή τάχα συνωστισμοῦ - ἀλλά καί ἀπαγορεύουμε μέσῳ τῆς μάσκας τήν προσκύνησή των φορέων τῆς Χάριτος... Πόσο πλανιόνταν, φαίνεται, οἱ ἀρχαῖοι καί παλαιότεροι χριστιανοί καί πόσο ξεπεράσαμε ἐμεῖς οἱ σύγχρονοι αὐτές τίς «προλήψεις» - ὁ Θεός νά μᾶς ἐλεήσει...
Γιά νά μή θεωρητικολογούμε συνέχεια, ἄς δοῦμε πρακτικά, βῆμα βῆμα, τή βλασφημία πού διαπράττει ὁ μασκοφόρος χριστιανός καί ὅσοι τόν συμβουλεύουν σχετικά, ἔστω καί χωρίς νά τό συνειδητοποιοῦν. Εἰσέρχεται ὁ πιστός στόν Ναό. Φοράει τή μάσκα του ἤδη. Πῶς θά προσκυνήσει τίς εἰκόνες;
Μέ ἤ χωρίς τή μάσκα; Ἄν μέ αὐτήν, τότε καλύτερα νά μήν πλησιάσει καθόλου τις ἅγιες εἰκόνες. Ἡ ὑπόκλιση εἶναι κινέζικο ἤ γενικότερα ξενικό ἔθιμο. Ἐμεῖς κατασπαζόμαστε τίς ἱερές εἰκόνες, πιστεύοντας ἀκράδαντα στήν επιπολάζουσα σέ αὐτές Ἄκτιστη Θεία Χάρη.
Προχωρᾶμε παρακάτω ἀκολουθῶντας τόν μασκοφόρο ὀρθόδοξο προσκυνητή. Στέκεται μέ τή μάσκα του σέ κάποια ἀπόσταση ἀπό τούς γύρω του, ὁπότε δέν χαιρετάει τούς ἀδελφούς του, παρά μόνο δια νεύματος ἤ ὑποκλίσεως. Ἡ κοινωνία τῶν προσώπων, δομικό στοιχεῖο τῆς λατρείας μας, ἀρχίζει ἤδη νά ἀποδομεῖται μέσα στήν περιχαράκωση μιᾶς καθαρά ἀτομιστικῆς εὐσέβειας.
Ὁ φόβος τῆς ἀσθένειας καί τοῦ θανάτου ἐπικρατεῖ ἐπί τῆς παρούσης Χάριτος στόν ναό καί στή θεία λατρεία. Ἡ νίκη τοῦ Χριστοῦ ἐπί τοῦ θανάτου φαντάζει παραμύθι, ἐν τοῖς πράγμασι τοὐλάχιστον... Ἡ αυτοαπομονωτική προστασία τοῦ ἐγώ καταργεῖ κάθε πίστη καί ἐλπίδα στόν Θεάνθρωπο καί παραμερίζει ἀπαξιωτικά τόν παραπλησίως συμπροσευχόμενο συνάνθρωπο.
Ἤδη ἡ Ἐκκλησία μετατρέπεται σέ ἕναν ἁπλό οἶκο προσευχῆς (= Προτεσταντισμός), μακριά ἀπό κάθε μυστηριακή διάσταση, ὅπως ἔχουμε στήν Ὀρθοδοξία μας. Καί ἡ ἑπόμενη κίνηση, εὐλόγως, προκύπτει ἀπό τά πράγματα: τό κλείσιμο τῶν ναῶν ὡς περιττῶν καί ἐπικίνδυνων, ἐφόσον ἡ προσευχή μπορεῖ νά τελεσθεῖ ἀτομικά καί ἄρα πιό ἀκίνδυνα...
Φτάνουμε στήν κορύφωση. Ὁ Χριστός δια τοῦ ἱερέως μᾶς καλεῖ νά κοινωνήσουμε. Ἡ πιό τίμια καί λογική στάση, μέ βάση τοὐλάχιστον τά προηγηθέντα, θά ἦταν νά μήν πλησιάσει ὁ μασκοφόρος στήν κεντρική «ἑστία μικροβίων», πού εἶναι τό κοινό Ποτήριο, ἡ κοινή Λαβίδα, τό κοινό μάκτρο.
Ἐφόσον ἤδη ὁ πιστός αὐτός «προστατεύθηκε» μέ τή μάσκα ἀπό κάθε πιθανό προηγούμενο κίνδυνο - ἤδη προαναφερθέντων - θά ἦταν τοὐλάχιστον ανακόλουθος εἰς ἑαυτόν, νά μήν πῶ σχιζοφρενής, ἐάν προσέλθει στή θεία Μετάληψη.
Στήν περίπτωση, βέβαια, πού πάει νά κοινωνήσει μέ ἰσχυρή πίστη στά Ἄχραντα Μυστήρια, δηλαδή στήν Ἄκτιστη Χάρη πού ἀπορρέει ἐξ αὐτῶν, τότε εἶναι νά ἀπορεῖ κανείς γιά ποιόν λόγο δέν ἐμπιστεύεται ἤδη ἀπό τήν εἴσοδο στόν Ναό αὐτήν τήν ἴδια Χάρη πού εἶναι παροῦσα στά λείψανα, στίς εἰκόνες κλπ. Ἐδῶ πιά ἡ σχιζοείδεια εἶναι πιό ὁρατή...
Οἱ θιασῶτες τῆς ὑπέρ τῆς μασκαράτας θεωρίας ἐντός τῶν ναῶν θά ἐπικαλεστοῦν ὡσεί ἔσχατον ἐπιχείρημα τόν σεβασμό στήν ἐπιστήμη μέ διάκριση καί τήν ἀποφυγή τῶν ζηλωτικῶν - των ἡμετέρων, ὑποτίθεται, δηλαδή - ἀκροτήτων. Ὅμως, ὡς προαπεδείχθη, ἑκόντες ἄκοντες οἱ μασκοφόροι ὁδηγοῦνται σέ βλάσφημες κινήσεις. Συνεχίζουμε τή συνοδοιπορία μέ τόν μασκοφόρο ἀδελφό: ἀφοῦ κοινωνήσει, τότε θά πρέπει νά ξαναφορέσει τή μάσκα του ἤ μήπως ὄχι;
Ἐάν ναί, τότε εἶναι σάν νά παραδέχεται ὅτι ὁ άρτι εἰσαχθείς ἐντός τοῦ Χριστός εἶναι, ἄν ὄχι ἑστία μόλυνσης, σίγουρα πάντως ἀνενεργός καί ἀδύναμος νά προστατέψει τά παιδιά του ἀπό ἕνα μικρόβιο! Καλύτερα, λοιπόν, κατά τή γνώμη μου, αὐτός ὁ χριστιανός νά μήν πάει νά κοινωνήσει καθόλου, ἕως ὅτου τοποθετηθεῖ ὀρθόδοξα καί μέ πίστη ἔναντι τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων. Προτιμότερο ἴσως νά μήν ἐκκλησιασθεῖ καθόλου...
Ἡ Λειτουργία τελείωσε. Βγαίνουμε σιγὰ σιγά ἀπό τόν ναό. Νά πάει ὁ μασκοφόρος ἀδερφός μας νά πάρει ἀντίδωρο καί νά φιλήσει τό χέρι τοῦ ἱερουργοῦντος; Ἅ πα πα πα... Μέ τίποτε! Καταστρέφει ὅ,τι ἔχτισε μέχρι στιγμῆς. Τοὐναντίον, πρέπει νά φύγει τρέχοντας, χωρίς νά ἀσπαστεῖ εἰκόνες καί νά χαιρετήσει κανέναν ἐν Χριστῷ ἀδελφό, ἐκτός μόνο δι' ἀγκώνων.
Μέ λίγα λόγια, οὐσιαστικά θά ἀπέλθει ἀκοινώνητος... Στήν ἐπιστροφή στό σπίτι του θά κατανοήσει, ἐφόσον εἶναι ἐχέφρων καί σκεπτόμενος, ὅτι δέν ὑφίσταται σοβαρός λόγος νά ξαναπάει σύντομα στήν Ἐκκλησία, ἐκτός ἄν ἔρθει κάποια τεράστια ἑορτή τύπου Χριστουγέννων καί Πάσχα ἤ ἐφόσον δώσει τό πράσινο φῶς ἕνας Τσιόδρας καί ἕνας Χαρδαλιάς...
Τό πρόβλημα, θά ἀπαντήσουμε στούς πνευστιώντας θιασῶτες της (ἄν)ίερης μασκοφορίας, δέν εἶναι ἡ ἰατρική σύσταση, ἀλλά ἡ πίστη μας στήν ἄκτιστη Χάρη τοῦ Θεοῦ, στήν ὁποία «κολυμπᾶμε» κυριολεκτικά μέσα στούς ναούς καί στά ἐν αὐτοῖς τελούμενα. Ἔχει ἀκούσει ὁ γράφων ἕνα κάρο ἠλίθια καί ἄσχετα ἐπιχειρήματα, π.χ. ὅτι μέσα στόν ναό μποροῦμε νά γλιστρήσουμε, ὅτι βίασαν οἱ Τοῦρκοι τίς χριστιανές μέσα στήν Αγια Σοφιά κατά τήν Ἅλωση.
Ὁπότε ὁ Θεός δέν μᾶς προστατεύει πάντοτε ἐντός τοῦ ναοῦ! Ὡραία συλλογιστική! Κανείς δέν μίλησε γιά μαγική ἀντίληψη περί τῶν Μυστηρίων καί τῆς ἐνέργειας τοῦ Θεοῦ χωρίς προϋποθέσεις. Ἐκεῖνο πού δέν ἔχουν καταλάβει οἱ κύριοι αὐτοί, ὡστόσο, εἶναι πώς ἀπιστοῦν κατά βάθος στή Θεία Χάρη, στήν Ἄκτιστη Ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ.
Καί αὐτό, φυσικά, δέν εἶναι κάτι ἄλλο παρά Εἰκονομαχία καί Βαρλααμισμός... Φυσικά καί δέν θά εκπειράσουμε τόν Κύριο πουθενά, οὔτε μέσα στόν οἶκο του. Ὅμως καί σέ καμιά περίπτωση δέν θά ὑποστηρίξω θεολογικά τή δική μου ὑποχονδρία - μικροβιοφοβία καί τόν ἀτομικισμό μου (τόν απάλευτο φόβο γιά τόν θάνατο) σέ βάρος τῆς Ὀρθόδοξης λατρείας, πίστης καί παράδοσης.
Ὁ ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος θεωροῦσε βλασφημία τήν ἀπιστία τῶν συγχρόνων του στή μέθεξη τῆς Θείας Χάρης καί στήν ὅραση τοῦ Θεοῦ. Πολύ φοβᾶμαι ὅτι τό ἴδιο, ἀλλά σέ πολύ μεγαλύτερο βαθμό, βιώνουμε καί τώρα - «λογικό», πέρασαν καί χίλια χρόνια ἀπό τότε - καί τοῦτο εἶναι, κατά τή γνώμη μου, ἡ βαθύτερη ρίζα τῶν σχετικῶν προβλημάτων.
Στήν οὐσία, δηλαδή, δέν εἴμαστε Ὀρθόδοξοι. Ἔχουμε πλήρως ἐκδυτικισθεῖ καί γιά μας ἡ Ἐκκλησία ἔχει μετατραπεῖ σέ ἐργαλεῖο ἱκανοποίησης τῶν θρησκευτικῶν μας ἀναγκῶν, μέχρι βέβαια τό σημεῖο στὸ ὁποῖο δέν ξεβολευόμαστε ἐν γένει. Καί αὐτή ἡ νόσος τῆς ἀπιστίας-βλασφημίας ἔχει μεταδοθεῖ καί στούς ἱερωμένους.
Δέν ἐξηγεῖται ἄλλως ἡ τόσο καρδιακή συμπόρευση ἐνίων μέ τίς αθεολόγητες καί αντορθόδοξες κρατικές διαταγές τῶν ἡμερῶν μας.
Τό παρήγορο εἶναι ὅτι, ἐξαιρουμένων τῶν μεγάλων ναῶν τῶν ἀστικῶν κέντρων, στίς ὁποῖες ἡ διοίκηση εἶναι πιότερο συμπορευομένη μέ τήν κρατική, ὁ λαός ἔχει ἀγνοήσει ἐπιδεικτικά τή μάσκα καί εἰσέρχεται ἄφοβα στούς ναούς, προκειμένου νά λατρεύσει τόν Θεό καί νά κοινωνήσει.
Ὁ ἱερέας καί ὁ ἐπίσκοπος εἶναι πρώτιστα λειτουργοί τοῦ Ὑψίστου καί ὄχι κρατικοί ὑπάλληλοι. Φαίνεται τό ξεχνᾶνε συνήθως καί προκρίνουν τόν διοικητικό τους ρόλο. Εἶναι γεγονός, βέβαια, ὅτι τό θέμα πού προέκυψε μᾶς ξάφνιασε ὅλους.
Ἔτσι χωράει καί πολλή οἰκονομία. Ὄχι ὅμως καί βλάσφημη ἐσωτερική καί ἐξωτερική συστράτευση μέ τούς ἄθεους κυβερνῶντες, ἐντός καί ἐκτός Ἑλλάδας. Στήν περίπτωση αὐτή, ἀντί ἀνόητων καί αθεολόγητων ποιμαντικῶν πρακτικῶν καί συστάσεων, κρείττον ἡ σιωπή.
Γιά νά μήν καταστήσουμε τή μασκαράτα ἐντός τῶν ναῶν παντελῶς ἄχρηστη (βοοῦν ἤδη οἱ ἐπιστήμονες), ἐξάπαντος δέ καί άχριστη, ὅπως βροντοφωνάζει μιά ὀρθόδοξη παράδοση χιλιετιῶν...
τοῦ Κ. Νούση, φιλολόγου-θεολόγου
